Kompyuter injiniringi yo‘nalishidagi bakalavrlarni tayyorlashda “Diskret tuzilmalar” kursini o‘qitish metodikasini innovatsion texnologiyalar asosida takomillashtirish.

Ushbu avtoreferat O‘zbekiston Respublikasi Chirchiq davlat pedagogika universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengashda himoyasi oʻtkazilgan Abdullayeva Nazokat Isayevnaning pedagogika fanlari boʻyicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi haqida maʼlumot beradi. Dissertatsiya kompyuter injiniringi yoʻnalishidagi bakalavrlarni tayyorlashda “Diskret tuzilmalar” kursini oʻqitish metodikasini innovatsion texnologiyalar asosida takomillashtirishga bagʻishlangan. Unda mavzuning dolzarbligi, tadqiqotning maqsadi va vazifalari, ilmiy yangiligi, amaliy natijalari va ahamiyati, shuningdek, asosiy xulosalar va tavsiyalar bayon etilgan.

Asosiy mavzular

Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahon oliy ta'lim muassasalarida mutaxassislarni tayyorlashda innovatsion texnologiyalarni joriy qilish, zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalangan holda sifatli bilim berish va takomillashgan o'qitish usullari tadbiq etishga ahamiyat qaratilayotgani, jumladan, YUNESKOning ko'p tarmoqli koalitsiyasidagi masalalar hamda O'zbekiston oliy ta'lim tizimidagi rivojlanishlar va strategik yo'nalishlar bilan bog'liq holda mavzuning dolzarbligi asoslab berilgan.
Tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yoʻnalishlariga mosligi: Tadqiqot respublika fan va texnologiyalar rivojlanishining I. “Axborotlashgan jamiyat va demokratik davlatni ijtimoiy, huquqiy, iqtisodiy, madaniy, ma'naviy-ma'rifiy rivojlantirishda innovatsion g'oyalar tizimini shakllantirish va ularni amalga oshirish yo'llari” ustuvor yo'nalishi doirasida bajarilgan.
Muammoning oʻrganilganlik darajasi: Kompyuter injiniringi mutaxassislarini tayyorlashda diskret tuzilmalar kursini o'qitish masalalariga bag'ishlangan mahalliy va xorijiy olimlarining tadqiqotlari tahlil qilingan. O'zbekiston oliy ta'lim muassasalarida diskret tuzilmalar kursini innovatsion texnologiyalar asosida o'qitish bo'yicha maxsus tadqiqot ishlari olib borilmaganligi ta'kidlangan.
Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Tadqiqotning maqsadi oliy ta'lim muassasalari kompyuter injiniringi yo'nalishida “Diskret tuzilmalar” kursini oʻqitishni innovatsion texnologiyalar asosida takomillashtirishga doir ilmiy-metodik tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat. Vazifalar esa muammolarni aniqlash, mobil texnologiyalarga asoslangan dasturiy ta'minot ishlab chiqish, metodik ta'minotni takomillashtirish va samaradorlikni aniqlovchi mezonlarni takomillashtirishdan iborat.
Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Diskret tuzilmalar kursining mazmun-mohiyatini innovatsion texnologiyalar asosida takomillashtirish, mobil texnologiyalarga asoslangan mualliflik dasturiy ta'minotini ishlab chiqish, o'qitishning didaktik imkoniyatlarini kengaytirish kabi jihatlar tadqiqotning ilmiy yangiligini tashkil etadi.
Tadqiqotning amaliy natijalari: Amaliy natijalar sifatida “Diskret matematika va matematik mantiq fanidan amaliy mashg'ulotlar” oʻquv qoʻllanmasi yaratilgan, discmath.uz mualliflik dasturiy va metodik ta'minoti ishlab chiqilgan, Agile, 4K, MindMapping, Collaborative Learning innovatsion texnologiyalarga asoslangan dars ishlanmalari yaratilgan.
Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Tadqiqot natijalari O'zbekiston Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan doktorlik dissertatsiyalari asosiy ilmiy natijalarini chop etish tavsiya etilgan ilmiy nashrlarda chop etilgan. Tadqiqot natijalari asosida tayyorlangan modellar va tavsiyalar oliy ta'lim muassasalarida joriy etilgan.
XULOSALAR: Tadqiqot natijasida kompyuter injiniringi yoʻnalishida “Diskret tuzilmalar” kursini oʻqitish metodikasini innovatsion texnologiyalar asosida takomillashtirish boʻyicha quyidagi xulosalarga kelingan: innovatsion texnologiyalar va didaktik vositalarni samarali tatbiq etish orqali takomillashtirilgan “discmath.uz” dasturiy ta'minoti ishlab chiqildi; fan va ishlab chiqarish integratsiyasini ta'minlovchi yondashuvlar qoʻllanilgan; discmath.uz dasturi milliy dasturiy mahsulotlar yaratishga hissa qoʻshgan; axborot-ta'lim resurslari ishlab chiqilgan va oʻquv qoʻllanmalar chop etilgan. Natijada, talabalarning oʻzlashtirish samaradorligi 1,15 barobar oshgan.
Tavsiyalar: Tadqiqot natijalari asosida
Ta'limda: Collaborative Learning texnologiyasi va ishlanmalaridan foydalanish tavsiya etiladi.
Talabalarga: mobil qurilmalardan foydalanish taklif etiladi.
discmath.uz: axborot-ta'lim resursidan foydalanish tavsiya etiladi.