Xandon pistada zamburug‘ qo‘zg‘atadigan kasalliklar va ularga qarshi kurash choralari
Ushbu avtoreferat xandon pista daraxtlarida uchraydigan zamburugli kasalliklarni aniqlash, ularning biologik xususiyatlarini oʻrganish va ularga qarshi samarali kurash choralari boʻyicha tadqiqot natijalarini oʻz ichiga oladi. Tadqiqotda Samarqand va Jizzax viloyatlaridagi xandon pista plantatsiyalarida aniqlangan 10 ta zamburugli kasallik, jumladan, septorioz, alternarioz va fuzarioz kasalliklarining tarqalishi, zarari va rivojlanishiga taʼsir etuvchi omillar oʻrganilgan. Shuningdek, kasalliklarni qoʻzgʻatuvchi zamburugʻlarning biologik va patogenlik xususiyatlari tadqiq etilgan. Tadqiqot natijalariga koʻra, “Mustaqillik”, “Gʻallaorol”, “Farxod” va “Chaqmoq” navlarining septorioz va alternarioz kasalliklariga nisbatan chidamli ekanligi aniqlanib, bu navlardan plantatsiyalar barpo etish tavsiya etilgan. Kasalliklarga qarshi kurashda “Skor” kabi fungitsidlarning samaradorligi isbotlangan.
Asosiy mavzular
- Xandon pista kasalliklarining dolzarbligi va jahon tajribasi: Xandon pista yetishtiriladigan mamlakatlarda kasalliklarning hosilga salbiy ta'sir ko'rsatayotgani, jahonda pista plantatsiyalarida zarar keltirayotgan zamburug'li kasalliklar va ularga qarshi kurash choralari bo'yicha olib borilgan tadqiqotlar haqida ma'lumot berilgan.
- Oʻzbekistonda xandon pista kasalliklarining oʻrganilganlik darajasi: Oʻzbekiston sharoitida xandon pistada aniqlangan kasalliklar va ularning qoʻzgʻatuvchilari haqidagi mavjud ma'lumotlar, bu borada olib borilgan tadqiqotlar va mavjud boʻshliqlar tahlil qilingan.
- Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Samarqand va Jizzax viloyatlari sharoitida xandon pista kasalliklarining zarari, tarqalishi va rivojlanishini aniqlash, zamburugʻlarning ayrim biologik xususiyatlarini oʻrganish hamda ularga qarshi kurash choralarini ishlab chiqish belgilangan.
- Tadqiqot usullari va ilmiy yangiligi: Kasalliklarni aniqlash, tarqalishini hisoblash, zamburugʻlar turlarini aniqlash va ularning biologik xususiyatlarini oʻrganish boʻyicha foydalanilgan usullar, tadqiqotning ilmiy yangiliklari haqida ma'lumot berilgan.
- Kasalliklar va ularga qarshi kurash choralari boʻyicha tadqiqot natijalari: Xandon pistada aniqlangan septorioz, alternarioz va fuzarioz kasalliklari, ularning belgilari, zarari, keltirib chiqaruvchi zamburugʻlar va ularga qarshi qoʻllanilgan fungitsidlarning biologik va iqtisodiy samaradorligi haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.