Germanat va silikat vismut hamda paratellurit kristallarida elastik xossalarning anizotropiya qonuniyatlari

Ushbu dissertatsiya ishi germant, silikat va paratellurit kristallarining elastik xossalarining anizotropiyasini oʻrganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ushbu kristallar uchun akustik to'lqinlarning tezligi va zaiflashuv koeffitsiyentining qonuniyatlari aniqlangan. Shuningdek, tadqiqotda mavhum akustik anizotropiya parametri joriy etilgan bo'lib, u kristalografik yo'nalishga qarab akustik to'lqinlarning zaiflashuv darajasini bashorat qilish imkonini beradi. Ishda topilgan natijalar sanoatda, ayniqsa akusto-optik va akusto-elektron qurilmalar yaratishda qoʻllanila oladi.

Asosiy mavzular

KIRISH: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati, uning O'zbekiston Respublikasida fan va texnologiyalarni rivojlantirishning ustuvor yo'nalishlari bilan bog'liqligi, muammoning o'rganilganlik darajasi, tadqiqotning maqsadi va vazifalari, ob'yekti, predmeti, usullari, ilmiy yangiligi, amaliy ahamiyati va natijalarining aprobatsiyasi bayon etilgan.
Akustik to'lqinlar nazariyasi: Birinchi bobda kristallarda akustik to'lqinlar nazariyasi, ularning elastik xossalariga p'yezoelektrik ta'sirining ta'siri va kristallarning elastik anizotropiyasiga asoslangan asosiy effektlar ko'rib chiqilgan.
Usullar va eksperimental qurilmalar: Ikkinchi bobda akustik to'lqinlarni o'rganish usullarining umumiy tavsifi, akusto-optik usul, akusto-optik o'lchash tizimi va impulsli interferensiya usuli batafsil ko'rib chiqilgan.
Silikat vismut va germanat vismut kristallarining elastik xossalari: Uchinchi bobda silikat vismut va germanat vismut kristallarining tavsifi, ularning elastik xossalari va akustik to'lqinlarning tezligi va zaiflashuv koeffitsiyentini o'lchash natijalari keltirilgan.
Paratellurit kristallarining elastik xossalari anizotropiyasi: To'rtinchi bobda paratellurit kristallarida akustik to'lqinlarning tezligi va zaiflashuv anizotropiyasi o'rganilgan.
XULOSA: Dissertatsiya ishining asosiy natijalari bo'yicha xulosalar keltirilgan.