Клинико-патогенетические механизмы синдиализной артериальной гипотонии
Ushbu monografiya hemodializ davolashda bemorlarda uchraydigan intradializ gipertenziyasi (SAD)ning klinik-patogenetik mexanizmlarini, rivojlanish omillarini va profilaktika hamda korreksiya usullarini oʻrganishga bagʻishlangan. Unda SADning kelib chiqish sabablari, ushbu holatning bemorlar salomatligiga taʼsiri, aniqlash usullari va davolashda qoʻllanadigan zamonaviy yondashuvlar atroflicha yoritilgan. Tadqiqotlar asosida SADni oldini olish va davolash boʻyicha amaliy tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- SADning rivojlanish mexanizmlari: Monografiyada SADning kelib chiqishiga olib keladigan turli patogenetik omillar, jumladan, bemorning yoshi, jinsiy moyilligi, mavjud kasalliklari (xronik buyrak kasalligi, arterial gipertenziya, yurak-qon tomir tizimi kasalliklari), gemodializ jarayonining oʻziga xos xususiyatlari (transmittal ultrashimish tezligi, dializatning harorati, natriy va boshqa elektrolitlar konsentratsiyasi) va ularning SAD rivojlanishidagi oʻrni batafsil tahlil qilingan.
- SADni tashxislash va baholash: Kitobda SADni aniqlash va uning ogʻirligini baholashning turli usullari, jumladan, arterial bosimni nazorat qilish, klinik koʻriklar, laboratoriya tekshiruvlari va bioimpedansmetriya kabi zamonaviy diagnostika usullarining afzalliklari va kamchiliklari koʻrib chiqilgan. Bemorlarning gidratatsiya holatini aniqlashda bioimpedansmetriyadan foydalanishning samaradorligi yoritilgan.
- SADning profilaktikasi va korreksiyasi: Ushbu mavzu boʻlimida SADni oldini olish va davolashga qaratilgan turli usullar, jumladan, gemodializ jarayonini optimallashtirish, bemorlarning ovqatlanish tartibi va suyuqlik muvozanatini nazorat qilish, «quruq vazn»ni aniqlash va toʻgʻri qoʻllash, shuningdek, dorilarni toʻgʻri tanlash va qoʻllash boʻyicha tavsiyalar berilgan. Xususan, izotermik va past haroratli gemodializning SADni kamaytirishdagi ahamiyati taʼkidlangan.
- Bioimpedansmetriya va uning qoʻllanilishi: Monografiyada bioimpedansmetriya usulining tuzilishi, qoʻllanilishi va afzalliklari keng yoritilgan. Ushbu usulning bemorlarning gidratatsiya holatini, tanadagi yogʻ va mushak massasini aniqlashda, shuningdek, SAD rivojlanish xavfini baholashda muhim ahamiyatga ega ekanligi taʼkidlangan. Tadqiqot natijalari boʻyicha bioimpedansmetriyadan foydalanish SADni 2,5 barobar kamaytirishga yordam berganligi koʻrsatilgan.