Интрогрeссив шаклларни полиплоид турлар билан дурагайлаш ва уларнинг авлодларида қимматли хўжалик белгиларини ирсийланиши
Ushbu dissertatsiya G.hirsutum ssp. euhirsutum va G.mustelinum turlarining poliploidizatsiyasini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, introgressiv gibrid shakllarni poliploid turlar bilan duragaylash va ularning avlodlarida muhim xo'jalik belgilari irsiylanishini tahlil qilishga qaratilgan. Tadqiqotda introgressiv shakllarning poliploid turlar bilan duragaylanishi va ularning F1-F2 avlodlarida qimmatli xo'jalik belgilari, jumladan, paxta tolasi sifati, hosildorlik va chigit tarkibidagi gossypol miqdorining o'zgarishi o'rganilgan. Tadqiqot natijasida "Galaba" nomli yangi g'o'za navi yaratilgan va unda yuqori hosildorlik, kasalliklarga chidamlilik kabi qimmatli belgilari mavjudligi aniqlangan. Tadqiqotda olib borilgan genetik-statistik tahlillar va tajriba natijalari ushbu ishning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyatini ko'rsatadi.
Asosiy mavzular
- Introgressiv shakllarni poliploid turlar bilan duragaylash: Ushbu mavzuda introgressiv va poliploid g'o'za turlarining duragaylanishi, ularning biologik xususiyatlari va duragaylash jarayonida genetik yaqinlik o'rganilgan.
- Qimmatli xo'jalik belgilari irsiylanishi va transformatsiyasi: Tadqiqotning ushbu qismida duragaylash natijasida olingan avlodlarda paxta tolasi sifati, hosildorlik, chigit tarkibi va boshqa qimmatli xo'jalik belgilari irsiylanishi va o'zgarishi tahlil qilingan.
- Qimmatli xo'jalik belgilari klaster tahlili va gossypol miqdorini aniqlash: Ushbu mavzuda duragay o'simliklarning qimmatli belgilari klaster tahlili asosida guruhlarga ajratilgan va ularning chigit tarkibidagi gossypol miqdori HPLC usuli yordamida aniqlangan.
- Yangi "Galaba" navining yaratilishi va amaliyotga joriy etilishi: Tadqiqot natijasida yaratilgan "Galaba" g'o'za navining morfologik va xo'jalik xususiyatlari, uni sanoat va qishloq xo'jaligida qo'llash bo'yicha tavsiyalar berilgan.