Дори воситалари таъсири оқибатида ошқозон ичак трактидан қон кетишлар диагностикаси ва давосининг замонавий тактикаси
Ushbu avtoreferat O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida ro‘yxatdan o‘tkazilgan tibbiyot fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda dorivor vositalar ta’sirida oshqozon-ichak trakti qon ketishlarining zamonaviy diagnostikasi va davolash taktikasiga bag‘ishlangan tadqiqotlar tahlil qilingan. Tadqiqotda 130 nafar bemor qamrab olingan bo‘lib, ularning oshqozon-ichakdan qon ketishining sabablari, intensivligi va davolash natijalari o‘rganilgan. Xususan, noseroid yallig‘lanishga qarshi dorilar (NYaQD) qabul qilish oqibatida kelib chiqqan oshqozon-ichakdan qon ketishlarning oldini olish va ularni davolash bo‘yicha zamonaviy usullar, algoritmlar taklif etilgan. Tadqiqot natijalari bemorlarning davolash samaradorligini oshirishga, qon ketishlarning qaytalanishini kamaytirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Oshqozon-ichak tizimidan qon ketishlarni o‘z vaqtida tashxislash va davolash taktikasining adekvat amalga oshirilishi dolzarb muammo hisoblanadi. Noseroid yallig‘lanlanishga qarshi dorilardan (NYaQD) foydalanishning kengayishi sababli ushbu ko‘rsatkichlar ortib bormoqda. NYaQD oshqozon-ichak trakti shilliq qavatida yallig‘lanish, eroziya va yaralar paydo bo‘lishiga, bu esa qon ketishlarga olib keladi. Tadqiqot bu muammoning dolzarbligi va zarurati haqida ma'lumot beradi.
- Tadqiqot maqsadi va vazifalari: Tadqiqot maqsadi – oshqozon-ichak trakti qon ketishlarining zamonaviy diagnostikasi va davolash natijalarini yaxshilash. Vazifalari: NYaQD sababli kelib chiqqan oshqozon-ichakdan qon ketishlarning sabablari, qaytalanishi va og‘irligini o‘rganish, diagnostika va davolash algoritmlarini ishlab chiqish.
- Tadqiqot usullari va obyekti: Tadqiqot obyekti sifatida 275 bemor olingan. Tadqiqotda klinik, laborator, instrumental usullardan (FGS, UZS, MRT) foydalanilgan. Tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati ham ko‘rsatib o‘tilgan.
- Tadqiqot natijalari va xulosalar: Tadqiqot natijalariga ko‘ra, NYaQD ta’sirida kelib chiqqan qon ketishlar so‘nggi yillarda ko‘paygan. Ayniqsa, jigar kasalliklari bo‘lgan bemorlarda qon ketishining qaytalanishi ko‘proq kuzatilgan. Tadqiqotda taklif etilgan zamonaviy davolash usullari (rebamipid, glyutation, endoskopik gemostaz) qon ketishlarni kamaytirishda samarali ekanligi isbotlangan. Natijalar bo‘yicha davolash algoritmi ishlab chiqilgan.