Hududlarda ekologik turizm salohiyatidan samarali foydalanish usullarini takomillashtirish (Samarqand viloyati misolida)
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekistonda, xususan Samarqand viloyatida ekoturizm salohiyatidan samarali foydalanish usullarini takomillashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ekoturizmning iqtisodiy samaradorligini oshirish, yangi ish o'rinlari yaratish, aholi daromadlarini ko'paytirish va ekologik barqarorlikni ta'minlash kabi muhim masalalar ko'rib chiqilgan. Tadqiqotda xalqaro va mahalliy ilmiy-amaliy ishlar, me'yoriy-huquqiy hujjatlar hamda statistikalardan foydalanilgan holda ekoturizmning mavjud holati tahlil qilinib, uning rivojlanishiga oid taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Xususan, "Travel cost" metodi asosida ekoturizm obyektlarining qiymati aniqlanib, kirish chiptasi narxini hisoblash bo'yicha formula tavsiya etilgan va bu chora-tadbirlarning iqtisodiy samarasi asoslangan.
Asosiy mavzular
- Ekoturizm tushunchasi va uning global ahamiyati: Dissertatsiyada ekoturizmning mohiyati, global tendensiyalar va uning ekologik, ijtimoiy hamda madaniy jihatdan barqaror rivojlanishidagi o'rni yoritilgan. Jahon ekoturizm bozori hajmi va uning kelajakdagi o'sish prognozlari ham keltirilgan.
- Oʻzbekistonda ekoturizmni rivojlantirishning nazariy-uslubiy va tashkiliy-huquqiy asoslari: Oʻzbekiston Respublikasining turizm sohasidagi qonunlari, farmonlari va boshqa me'yoriy-huquqiy hujjatlari tahlil qilinib, ekoturizmni rivojlantirishning huquqiy bazasi muhokama qilingan.
- Samarqand viloyatida ekoturizm salohiyatini baholash va samaradorligini oshirish: Tadqiqotda Samarqand viloyatidagi 6 ta ekoturizm maskanining (Zarafshon milliy bog'i, Ertaklar olami, Teshiktosh, Ming archa, Oqbo'yro, Hazrati Dovud) rekreatsion qiymati "Travel cost" metodi asosida baholangan. Shuningdek, ekoturizm obyektlariga kirish chiptasi narxini hisoblash va klasterlarni tashkil etish bo'yicha takliflar berilgan.
- Ekoturizmning aholi daromadlariga ta'siri va bandlikni oshirish: Ekoturizmning viloyat qishloq hududlaridagi aholi daromadlariga va bandligiga ta'siri tahlil qilingan. Ekonometrik model yordamida aholi daromadiga ta'sir etuvchi omillar aniqlanib, ekoturizm faoliyati bilan shug'ullanishning aholi daromadlarini oshirishdagi ahamiyati ko'rsatilgan.
- Samarqand viloyatida turizm tarmog'ida band aholi soni prognozi: Chiziqli trend tenglamasidan foydalangan holda Samarqand viloyatida turizm tarmog'ida band aholi soni prognoz ko'rsatkichlari tahlil qilingan va kelgusi yillar uchun bashorat berilgan.