Nutqning fonetik bo'linishi
Ushbu kitob nemis va o'zbek tillarida nutqning fonetik bo'linishi masalalarini o'rganadi. Unda fonetikaning asosiy tushunchalari, nutq tovushlarining xususiyatlari, bo'g'inlar va ularning turlari, hamda ushbu tillardagi fonetik o'zgarishlar qonuniyatlari ko'rib chiqiladi. Kitobda assimilyatsiya, akkomodatsiya, aspiratsiya kabi hodisalar tahlil etilib, nutq jarayonida yuzaga keladigan fonetik o'zgarishlarning o'ziga xosliklari ochib beriladi. Shuningdek, unda nemis va o'zbek tillarida bo'g'in ajratish qoidalari va usullari ham batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Nutq tovushlarining xususiyatlari: Nutq tovushlarining fiziologik, akustik va ijtimoiy xususiyatlari, ularning ma'no farqlash vazifasi, С.И.Бернштейн qarashlari, tovush variantlari tushunchasi, nemis va o'zbek tillarida talaffuz o'zgarishlari
- Nutqning fonetik bo'linishi: Fonetik birliklar (fraza, takt, fonetik so'z, bo'g'in, tovush) va ularning nutq zanjiridagi o'rni, fraza turlari, sintagma tushunchasi, fonetik so'z va ritmik guruhlar
- Bo'g'in va uning turlari: Bo'g'inning ta'rifi, bo'g'in hosil bo'lishi, bo'g'in turlari (ochiq, yopiq, shartli yopiq), nemis va o'zbek tillarida bo'g'in tuzilishi
- Nemis va o'zbek tillarida bo'g'in ajratish: Fonetik va orfografik bo'g'in ajratish, bo'g'in chegarasi qoidalari, nemis tilida morfologik bo'g'in ajratish
- Unlilarning o'zgarishi: Unlilarning nutq jarayonidagi sifat va miqdor jihatdan farqi, frazetik qonuniyatlar, imperfekt, unli tovush o'zgaradi
- Undoshlarning o'zgarishi: Undoshlarning o'zgarish qonuniyatlari, auslautgezets (Auslautgesetz), assimilyatsiya(Progresiv assimilyatsiya), yarim jarangsizlanish ,akkomodatsiya, aspiratsiya