Nutq sintaktik kompozitsiyasi va uning kommunikativ, semantik, funksional tadqiqi

Ushbu dissertatsiya tadqiqoti nutqning sintaktik kompozitsiyasini, uning kommunikativ, semantik va funksional jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda nutqning yaxlitligini ta'minlovchi asosiy omil sifatida uning tarkibiy qismlari (boshlanma, fikr rivoji, tugallanma) tahlil qilinib, ularning har biri semantik va sintaktik jihatdan ochib berilgan. Shuningdek, tema va rema munosabatlarining nutq kompozitsiyasidagi o'rni, ularning o'zaro bog'liqligi hamda nutqning aktual bo'linishi masalalariga alohida urg'u berilgan. Tadqiqot natijalari O'zbekiston Respublikasi oliy ta'lim muassasalarida darsliklar, monografiyalar va o'quv-uslubiy qo'llanmalar yaratishda, shuningdek, ilmiy-amaliy anjumanlarda va teleko'rsatuvlarda keng qo'llanilgan.

Asosiy mavzular

  • Nutqning sintaktik kompozitsiyasi va uning kommunikativ, semantik, funksional jihatdan tadqiqi: Tadqiqot nutqning sintaktik kompozitsiyasini, uning tuzilishini, kommunikativ, semantik va funksional jihatlarini tahlil qiladi. Nutqning yaxlitligini ta'minlovchi boshlanma, fikr rivoji va tugallanma kabi tarkibiy qismlarning o'rni hamda o'zaro aloqadorligi yoritiladi. Shuningdek, tema va rema munosabatlari hamda nutqning aktual bo'linishi masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Sintaktik kompozitsiyaning tarkibiy qismlari va ularning ahamiyati: Bobda nutqning boshlanma, fikr rivoji va tugallanma kabi asosiy tarkibiy qismlarining semantik va sintaktik jihatdan o'rganilib, ularning nutqning yaxlitligini ta'minlashdagi o'rni hamda ahamiyati tushuntiriladi.
  • Tema va rema munosabatlarining nutq kompozitsiyasidagi o'rni: Ushbu qismda tema va rema munosabatlarining nutq kompozitsiyasini shakllantirishdagi roli, ularning semantik va sintaktik bog'liqliklari, shuningdek, nutqning aktual bo'linishiga ta'siri misollar bilan izohlanadi.