Жиззах регионида яшовчи болалар ўртасида аллергик касалликларнинг тарқалиши, клиник аллергологик ва иммунологик аломатлари
Ushbu avtoreferat O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi va Toshkent pediatriya tibbiyot instituti hamkorligida amalga oshirilgan tadqiqot natijalarini o'z ichiga oladi. Tadqiqotning asosiy maqsadi Jizzax viloyatida yashovchi bolalar o'rtasida allergik kasalliklarning tarqalishini, ularning klinik, allergologik va immunologik ko'rinishlarini o'rganish hamda ushbu yo'nalishda tibbiy-profilaktik tadbirlarni takomillashtirishdan iborat. Tadqiqotda zamonaviy epidemiologik, immunologik va klinik tadqiqot usullaridan foydalanilgan. Natijalarga ko'ra, Jizzax viloyatida bolalar o'rtasida allergik kasalliklar yuqori darajada tarqalganligi, buning uchun aniq mintaqaviy va ijtimoiy-iqlimiy omillar ta'sir ko'rsatishi aniqlangan. Shuningdek, bolalarning immun holatining o'ziga xos xususiyatlari va allergik kasalliklar rivojlanishidagi xavf omillari ham o'rganilgan. Tadqiqot natijalari asosida allergik kasalliklarning oldini olish va davolash bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqotning dolzarbligi va ahamiyati: Ushbu bo'limda allergik kasalliklar muammosining dolzarbligi, uning global va O'zbekistondagi o'rni, hamda tadqiqotning maqsad va vazifalari, usullari atroflicha bayon etilgan. Xususan, allergik kasalliklarning aholi, ayniqsa bolalar o'rtasida keng tarqalganligi, ularning kelib chiqish sabablari va oldini olish chora-tadbirlarining muhimligi ta'kidlangan.
- Jizzax viloyatida bolalar o'rtasida allergik kasalliklar tarqalishi: Ushbu mavzu doirasida Jizzax viloyatining turli hududlarida yashovchi maktab yoshidagi bolalar o'rtasida allergik kasalliklar tarqalishining epidemiologik xususiyatlari o'rganilgan. ISAAC dasturi asosida olingan ma'lumotlar tahlil qilinib, rasmiy statistika ko'rsatkichlari bilan solishtirilgan va mintaqaviy xususiyatlar aniqlangan.
- Allergik kasalliklarning klinik-immunologik ko'rinishlari: Tadqiqotda allergik kasalliklarga chalingan bolalarning klinik manzarasi, ya'ni ko'rinishlari,immun holatining o'ziga xos xususiyatlari, jumladan, T va B-limfotsitlar, immunoglobulilar darajasi o'rganilgan. Bunda turli hududlarda yashovchi bolalarning immun tizimidagi o'zgarishlar tahlil qilingan.
- Allergik kasalliklar rivojlanishidagi xavf omillari: Ushbu bo'limda allergik kasalliklar, jumladan, bronxial astma, allergik rinit va atopik dermatit rivojlanishiga ta'sir etuvchi irsiy, ijtimoiy-iqlimiy, ekologik va boshqa xavf omillari aniqlangan. Bunday omillarning bola organizmiga ta'siri tahlil qilingan.
- Allergik kasalliklarning oldini olish va davolash: Tadqiqot natijalariga asoslanib, allergik kasalliklarning oldini olish va davolash bo'yicha kompleks tibbiy-profilaktik chora-tadbirlar ishlab chiqilgan. Jumladan, ota-onalar va bolalar uchun ta'lim dasturlari, "Allergiya va astma maktablari" faoliyatini yo'lga qo'yish bo'yicha tavsiyalar berilgan.