Оҳангарон ҳавзаси қуруқлик моллюскаларининг (Gastropoda, Pulmonata) фаунаси ва экологик-биологик ҳусусиятлари

Ushbu dissertatsiya O'zbekistonning Ohangaron havzasidagi quruqlik mollyuskalarining (Gastropoda, Pulmonata) faunasi, ekologik va biologik xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda mollyuskalarining taksonomik tarkibi, geografik tarqalishi, ekologik guruhlari, ko'payishi va hayotiy tsikllari atroflicha o'rganilgan. Shuningdek, hududda aniqlangan endemik va yo'qolib ketish xavfi ostidagi turlarni muhofaza qilish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalari Qora-Bug'doy va chorva mollari uchun zararkunanda bo'lgan gelmintlarga qarshi kurashishda hamda biosferada biologik xilma-xillikni saqlashda muhim ahamiyat kasb etadi.

Asosiy mavzular

Ohangaron havzasida quruqlik mollyuskalarining faunasi: Ohangaron havzasida 63 turdagi quruqlik mollyuskasi aniqlangan, ular 21 urug' va 13 oilaga mansub. Tadqiqot davomida 8 tur hudud va G'arbiy Tian-Shan uchun yangi turlar sifatida aniqlangan. Shuningdek, Pseudonapaeus va Fruticicola urug'larining vakillari ko'p uchraydi.
Ohangaron havzasi mollyuskalarining ekologik va biologik xususiyatlari: Tadqiqotda mollyuskalar iqlim va namlikka qarab 5 ta ekologik guruhga ajratilgan: gigrofillar, mezobiontlar, kserobiontlar, mezokserobiontlar va kriomezokserobiontlar. Eng ko'p sonli guruh mezobiontlar bo'lib, 23 turning 36,5 foizini tashkil etadi. Leucozonella mesoleuca turining biologik xususiyatlari va ko'payishi o'rganilgan, optimal harorat +18,5°C ekanligi aniqlangan.
Ohangaron havzasida mollyuskalarining endemikligi va muhofazasi: Ohangaron havzasida aniqlangan 63 turning 35 tasi O'rta Osiyo endemiklari ekanligi aniqlangan. Shuningdek, 5 turning himoyaga muhtojligi, jumladan Pseudonapaeus entoptyx, Turanena inversa, Fruticicola sinistrorosa, Leucozonella ferghanica va Laevozebrinus ujfalvyanus turlari muhofaza qilish zarurligi qayd etilgan.