Hovuz baliqchiligida soya sutidan foydalangan holda karpsimon baliqlar chavog‘ini yetishtirishning biologik asoslari

Ushbu doktorlik dissertatsiyasi havuz baliqchiligida soya sutidan foydalangan holda karpsimon baliqlarning biomassasini oshirish va ularning o'sishini jadallashtirishning biologik asoslarini tadqiq etadi. Tadqiqotda soya sutining organik o'g'it va qo'shimcha ozuqa sifatida qo'llanilishi, suv sifatiga ta'siri, baliq lichinkalari va yosh baliqlarning o'sish dinamikasi hamda baliq mahsuldorligi o'rganilgan. Drenaj tizimidagi sho'rlangan suvlar sharoitida karpsimon baliqlarni yetishtirishning samaradorligi va tavsiyalari ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Dunyoda karpsimon baliqlar yetishtirishning biologik asoslarini o'rganish, ayniqsa, suvni o'g'itlashning zamonaviy usullaridan foydalanib baliqlar o'sishini tezlashtirish muhim ilmiy-amaliy ahamiyat kasb etadi. O'zbekistonda ham baliqchilikni rivojlantirish bo'yicha davlat siyosati amalga oshirilmoqda va bu boradagi tadqiqotlar ham muhim ahamiyatga ega.
Tadqiqotning obyekti va predmeti: Tadqiqot obyekti sifatida karp, oq va chipor doʻngpeshona, oq amur baliqlari lichinkalari, chavoqlari hamda Sirdaryo viloyati sharoitidagi qisman shoʻrlangan drenaj tizimi suvlari olingan. Tadqiqot predmeti esa suvning baliqchilik nuqtai nazaridan sifat koʻrsatkichlari, planktonlar miqdor va sifat koʻrsatkichlari, baliq turlari oʻlchami va oʻsishi, baliqlarni oʻstirish tigʻizligi va tajriba hovuzlari mahsuldorligi hisoblanadi.
Tadqiqotning usullari va ilmiy yangiligi: Tadqiqotda gidrokimyoviy, gidrobiologik, ixtiologik usullardan hamda variatsion statistika usullaridan foydalanilgan. Ilmiy yangilik sifatida respublikada ilk bor qisman shoʻrlangan drenaj tizimi suvlaridan toʻyinadigan hovuzlarda karpsimon baliqlar lichinkasini monokulturada va polikulturada soya sutidan foydalangan holda yetishtirish imkoniyati ilmiy asoslangan.
Tadqiqotning amaliy natijalari va tavsiyalari: Hovuz baliqchiligi amaliyotida soya sutidan kompleks oʻgʻit hamda ozuqa manbayi sifatida foydalanish mumkinligi, qisman sho'rlangan suvlar bilan toʻyinadigan hovuzlarda karpsimon baliqlar lichinkasini monokulturada, bir yozlik chavoqlarini polikulturada yetishtirish imkoniyati aniqlangan. Tadqiqot natijalari asosida tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Xulosalar: Kollektor-drenaj tizimidan toʻyinadigan hovuzlar suvi doimiy ravishda qisman shoʻrlangan boʻlib, bu holatda baliq chavoqlarini parvarish qilish tavsiya qilinadigan koʻrsatkichdan yuqori boʻlgan. Soya sutidan foydalanish baliq pitomniklari uchun istiqbolli organik oʻgʻit ekanligi, baliqlar oʻsishini tezlashtirishi va mahsuldorlikni oshirishi isbotlangan.