Asosiy texnologik jarayon va qurilmalar (Amaliy)
Ushbu uslubiy koʻrsatma Namangan muhandislik-qurilish institutida ta'lim olayotgan talabalar uchun moʻljallangan boʻlib, «Asosiy texnologik jarayon va qurilmalar» fanini chuqur oʻrganish uchun amaliy mashgʻulotlarni bajarishga, qisqacha nazariy izohlar berishga qaratilgan. Unda suyuqliklarning asosiy fizik-kimyoviy xossalari, gidravlika asoslari va amaliyotda qoʻllanishi, gidrodinamika, quvurlarda suyuqliklar harakati, mahalliy va umumiy qarshiliklar, filtrlanish jarayonlari va qurilmalari, ekstraksiyalash jarayonlari, gazlarni siqish va kompressorlar, ventilyatsiya jarayonlari, zarrachalarni choʻktirish jarayonlari, sentrifugalash jarayonlari va aralashtirish jarayonlari kabi mavzular chuqur yoritilgan. Shuningdek, ushbu uslubiy koʻrsatmadan Respublika texnik oliy oʻquv yurtlarining barcha oziq-ovqat va kimyoviy texnologiya yoʻnalishi boʻyicha tahsil olayotgan talabalar foydalanishlari mumkin.
Asosiy mavzular
- Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar faniga kirish: Kimyo sanoatining ahamiyati, mutaxassis kadrlar tayyorlashning zarurati, jarayonlar va qurilmalar haqidagi zamonaviy tushunchalar, texnologik qurilmalar va mashinalar, jarayonlarning tasnifi va ularning asosiy turlari bayon etilgan.
- Suyuqliklarning asosiy fizik-kimyoviy xossalari: Suyuqliklarning asosiy fizik-kimyoviy xossalari, jumladan, solishtirma ogʻirlik, solishtirma hajm, zichlik, issiqlikdan kengayish va siqilish kabi tushunchalar va ularning oʻzaro bogʻliqliklari hamda amaliy ahamiyati izohlangan.
- Gidravlika asoslari va uning amaliyotda qoʻllanishi: Suyuqliklarning muvozanat va harakat qonunlari, gidravlik zarba hodisasi, uning sabablari va oldini olish usullari, hamda gidravlik zarbadan amaliyotda foydalanish usullari bayon etilgan.
- Quvurlarda suyuqliklarning harakati: Suyuqlik harakatining turlari (beqaror, barqaror, tekis, notekis, naporli, naporsiz, struyali) va ularning gidravlik elementlari hamda quvurlardagi bosimning yo'qolishiga ta'sir etuvchi omillar va bu holatni hisoblash usullari tushuntirilgan.
- Gidravlik qarshiliklar: Gidravlik qarshilikning umumiy tushunchalari, mahalliy va umumiy qarshiliklar, ularning turlari va qarshilik koeffitsiyentini hisoblash usullari keltirilgan.
- Zarrachalarni choʻktirish jarayonlarining asosiy qurilmaning texnologik hisobi: Choʻktirish jarayoni, uning harakatlantiruvchi kuchi, tezligi va vaqtini hisoblash, hamda tindirish qurilmalarining asosiy turlari va ularning texnologik hisobi bayon etilgan.
- Ekstraksiyalash jarayonlari: Ekstraksiyalash jarayonining mohiyati, uni amalga oshirish usullari, ekstraktorlarning turlari va ularning texnologik hisobi batafsil yoritilgan.
- Gazlarni siqish va kompressorlar: Gazlarni uzatish uchun kompressor mashinalar, ularning turlari, ishlash prinsiplari va gazlarni siqish jarayonini hisoblash usullari keltirilgan.
- Ventilyatsiya jarayonlari va ventilyator qurilmalari hisobi: Ventilyatsiya jarayonlari, markazdan qochma va oʻqli ventilyatorlar, ularning ishlash prinsiplari va hisoblash usullari bayon etilgan.
- Sentrifugalash jarayonlari va qurilmalari: Sentrifugalash jarayoni, uni amalga oshirish usullari, markazdan qochma kuchlar, sentrifuganing ishlash prinsiplari va hisoblash usullari keltirilgan.
- Aralashtirish jarayonlari va qurilmalari: Aralashtirish jarayonining mohiyati, uni amalga oshirish usullari, aralashtirgichlarning turlari va ularning texnologik hisobi bayon etilgan.