Ingliz tilida “tongue” konsepti verbalizatorlarining lingvomadaniy va lingvopramatik tadqiqi
Ushbu tadqiqot ingliz tilidagi “tongue” konsepsiyasining leksik-semantik, lingvokulturologik va lingvopragmatik jihatlarini oʻrganishga bag'ishlangan. Unda “tongue” kontseptini ifodalovchi leksik birliklarning til tizimidagi oʻrni, ularning struktur-semantik va funksional xususiyatlari tahlil qilinadi. Tadqiqotda konsept nazariyasi, lingvokognitivlik va lingvokulturshunoslikning asosiy masalalari, shuningdek, “tongue” konseptini tahlil qilishda foydalanilgan usullar atroflicha koʻrib chiqilgan. Tadqiqotning asosiy natijalari ingliz tilidagi “tongue” konsepti bilan bogʻliq leksika, frazeologik birliklar va paremiyalar tahliliga asoslanadi. Shuningdek, tadqiqotda ushbu konseptning lingvokulturologik va lingvopragmatik xususiyatlari ham ochib berilgan. Tadqiqot natijalari asosida ta'lim jarayonlari uchun tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Jahon tilshunosligida turli tillar konseptosferasini oʻrganish, xususan, ingliz tilidagi "tongue" konsepsiyasining leksik-semantik, lingvokulturologik va lingvopragmatik jihatlarini tadqiq etish dolzarb ahamiyat kasb etadi. Tadqiqotning natijalari til oʻrganuvchilar, tarjimonlar va filologiya yoʻnalishi talabalari uchun nazariy va amaliy ahamiyatga ega.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Ingliz tilida "tongue" konseptining differensial belgi-xususiyatlari, maydoniy tabiati, yadro va periferiya qismlari aniqlangan. Shuningdek, "tongue" konseptini verballashtiruvchi leksemalarning struktur modellari, lingvomadaniy va lingvopragmatik jihatlari hamda ularning nazariy va amaliy natijalari tadqiq etilgan.
- Tadqiqotning amaliy ahamiyati: Tadqiqot natijalari asosida til oʻrganuvchilar, tarjimonlar va oliy oʻquv yurtlari talabalari uchun leksikologiya, tarjimashunoslik, stilistika fanlari boʻyicha darslik va oʻquv qoʻllanmalar yaratish uchun taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Shuningdek, izohli va ikki tillik lugʻatlarda "tongue" konseptini qayd etish yoʻllari aniqlangan.
- Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Tadqiqot natijalari asosida bir qancha xalqaro va respublika loyihalarida, jumladan, Kokan davlat pedagogika instituti va Yangi asr universitetida oʻtkazilgan loyihalarda foydalanilgan. Natijada chet tilini oʻrganish samaradorligi oshirilgan, dasturlar sifati takomillashtirilgan va til oʻrganuvchilarning lingvistik kompetensiyalari rivojlangan.
- Tadqiqotning asosiy xulosalari: Ingliz tilida "tongue" konsepti millat, muloqot va hayotdan bahramand boʻlish imkoniyati sifatida qaraladi. "Tongue" konseptini ifodalovchi aforizmlar tilning ijobiy jihatlarini, jumladan, zavqlanish, gʻurur, ofat, millatni avaylash kabi maʼnolarni ochib beradi. Tadqiqotda oʻtkazilgan assotsiativ eksperiment natijalari tilning kommunikativ va badiiy-estetik vazifalarini tasdiqlagan.