Murakkab boyitiladigan oltin tarkibli sulfidli madanlarni bakteriyali oksidlash jarayonini intellektual boshqarish tizimlarini ishlab chiqish

Ushbu dissertatsiya O'zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy attestasiya komissiyasida ro'yxatga olingan bo'lib, Toshkent Davlat Texnika Universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi kengash tomonidan tasdiqlangan. Tadqiqot muallifi Mahmudov G'iyosjon Baqoyevich bo'lib, uning doktorlik dissertatsiyasi Navoiy Davlat Konchilik va Texnologiyalar Universitetida bajarilgan. Dissertatsiya "Murakkab boyitiladigan oltin tarkibli sulfidli madanlarni bakteriyali oksidlash jarayonini intellektual boshqarish tizimlarini ishlab chiqish" mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, texnika fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun tayyorlangan. Unda murakkab oltin tarkibli sulfidli madanlarni qayta ishlash jarayonida intellektual boshqarish tizimlarini qo'llash va takomillashtirish masalalariga bag'ishlangan ilmiy-tadqiqot ishlari, jumladan, matematik modelni ishlab chiqish, noravshan mantiqiy rostlagichlarni qo'llash va ularni tizimli tahlil qilish kabi jihatlar chuqur o'rganilgan.

Asosiy mavzular

  • Murakkab boyitiladigan oltin tarkibli sulfidli madanlarni bakteriyali oksidlash jarayonining matematik modeli: Ushbu mavzu bakteriyali oksidlash jarayonining fizik-kimyoviy asoslari, kirish va chiqish parametrlari, hamda jarayonning qora quti modeli asosida matematik modelini ishlab chiqishga bag'ishlangan. Unda chiziqli regressiyaga asoslangan holda minimal standart xatolikni maqbul baholashga olib keladigan usuldan foydalanilgan.
  • Noravshan mantiqiy rostlagich (NR) va uning qo'llanilishi: Dissertatsiyada noravshan mantiqiy rostlagich (NR) larni konstruksiyalashning nazariy asoslari, ularni ishlab chiqish, fazzifikatsiya va defazzifikatsiya bloklari, qoidalar bazasini shakllantirish va sozlash masalalari o'rganilgan. NR dan foydalanish jarayonni boshqarishda yuqori samaradorlikka erishish imkonini beradi.
  • Intellektual boshqarish tizimini ishlab chiqish va joriy etish: Tadqiqot natijalariga ko'ra, bioreaktor haroratini nazorat qilish uchun noravshan mantiqiy rostlagichga asoslangan intellektual boshqarish tizimi ishlab chiqilgan. Ushbu tizimni MATLAB muhitida modellashtirish va uni Siemens S7-1500 PLC hamda WinCC dasturi yordamida implementatsiya qilish amalda sinovdan o'tkazilgan.