Ot shakllarini hosil qiluvchi affikslarning semantik-uslubiy tadqiqi
Ushbu avtoreferatda oʻzbek tilidagi ot turkumiga oid morfemalarning semantik va uslubiy xususiyatlari tadqiq etilgan. Tadqiqotda morfemalarning tildagi oʻrni, maʼnosi, vazifasi hamda ularning nutq uslublarida qoʻllanilishi atroflicha oʻrganilgan. Asosiy eʼtibor ot turkumiga oid affikslarning semantik-stilistik xususiyatlariga qaratilgan. Tadqiqotda morfemalarning tasnifi, ularning lisoniy birlik sifatida oʻrni, shuningdek, ot turkumiga mansub kategorial va nokategorial shakllarni hosil qiluvchi affikslarning semantik va uslubiy jihatlari tahlil qilingan. Morfemalarning ijobiy, salbiy va neytral rangdorligi hamda ularning polisemik va monosemik xususiyatlari koʻrib chiqilgan. Tadqiqotning ilmiy va amaliy ahamiyati, natijalari hamda ularning joriy qilinishi boʻyicha ham maʼlumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Ot turkumidagi morfemalarning semantik-uslubiy xususiyatlari: Ushbu mavzu doirasida ot turkumiga oid morfemalarning oʻzaro semantik va uslubiy jihatlari, ularning tildagi oʻrni va vazifasi, shuningdek, nutq uslublarida qoʻllanilishi tadqiq etiladi. Ot turkumidagi kategorial va nokategorial shakllarni hosil qiluvchi affikslarning semantik va uslubiy jihatlari, ularning polisemik va monosemik xususiyatlari, shuningdek, ijobiy, salbiy va neytral rangdorligi tahlil qilinadi.
- Morfemlarning tili birliklari sifatida oʻrganilishi: Morfemlarning til birligi sifatida oʻrganilishi, ularning fonema, leksema, frazema kabi boshqa til birliklari bilan oʻzaro munosabati, morfemlarning semantik va uslubiy jihatlari, shuningdek, ularning nutqiy vaziyatga qarab turlicha qoʻllanishi haqida maʼlumot beriladi. Morfemlarning tizimiy tuzilishini va ularning nutqiy xususiyatlarini ochib berishga urgʻu qaratiladi.
- Ot turkumidagi affikslarning semantik va uslubiy xususiyatlari: Ot turkumiga mansub affikslarning semantik va uslubiy xususiyatlari, ularning kategorial va nokategorial maʼnolari, ijarashma-ijara, ijarashma-i, koʻplik, hurmat, taxmin, kuchaytirish kabi maʼnolarni ifodalashi hamda ularning nutq uslublarida qoʻllanilishi tadqiq etiladi. Shuningdek, affikslarning omonimlik va sinonimlik xususiyatlari ham tahlil qilinadi.