Paxtadan tola va chigitlarni sifatli ajratishni ta’minlovchi pnafmomexanik jin mashinasini yaratish
Ushbu dissertatsiya O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasida tasdiqlangan, Namangan muhandislik-texnologiya instituti huzuridagi ilmiy kengash tomonidan o'rganilgan, paxtadan tola va chigitlarni sifatli ajratishni ta'minlovchi yangi pnevmomexanik jin mashinasini yaratishga bag'ishlangan. Tadqiqotda mavjud arrali jin mashinalarining kamchiliklari tahlil qilingan holda, yangi, yanada samarali, energiyani tejovchi va import o'rnini bosuvchi pnevmomexanik jin mashinasining konstruksiyasi ishlab chiqilgan va uning nazariy asoslari, texnik parametrlari va ish samaradorligi aniqlangan. Tadqiqot natijalari asosida yangi jin mashinasining tajriba-sanoat sinovlari o'tkazilib, uning afzalliklari isbotlangan. Ushbu ishdan maqsad paxta tozalash sanoatida tolani ajratish jarayonining samaradorligini oshirish, sifatini yaxshilash hamda iqtisodiy samaradorlikni ko'tarishdir.
Asosiy mavzular
- Dissertatsiyaning dolzarbligi va zarurati: Jahonda paxta tolasi ishlab chiqarish va iste'moli hajmining o'sishi, tolani yuqori sifatli va kam tannarxli qilib ajratishning muhimligi, shuningdek, O'zbekistonning paxta sanoatini rivojlantirish strategiyasidan kelib chiqqan holda, ushbu mavzuning dolzarbligi asoslab berilgan.
- Tadqiqotning maqsadi: Chigitli paxtadan tola va chigitlarni sifatli qilib, pnevmomexanik usulda ajratib olish hamda ushbu jarayonda energiya sarfini kamaytirish va import ehtiyot qismlari nomenklaturasini keskin qisqartirishdan iborat.
- Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Tola ajratgichning ishchi tishli juft silindrlarini bir biriga qarab aylanuvchi konstruksiyasi, tolalarni mexanik shikastlanmasdan ajratib olishni ta'minlovchi ishchi silindr konstruksiyasi, jinnning texnologik va konstruktiv oʻlchamlari hamda tishlar sonining ratsional qiymatlari asoslangan.
- Tadqiqotning amaliy natijalari: Pnevmomexanik usulda jinlashning yangi texnologiyasi va uskunasi ishlab chiqilgan, yangi ishchi organlari, havo oqimi va ish rejimi yaratilgan hamda ko'p omilli eksperimentlar yordamida qurilmaning ratsional parametrlari aniqlangan.
- Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Yangi pnevmomexanik jin mashinasi Kosonsoy paxta tozalash AJ da ishlab chiqarishga joriy etilgan, natijada paxta tolasi sifatini oʻrtacha 11,3% ga, urugʻlik va texnik chigitlar sifati esa 34% ga oshirilgan.
- Umumiy xulosalar: Xulosa qismida tadqiqot jarayonida aniqlangan asosiy kamchiliklar bartaraf etilib, yangi texnologiya va mashinaning joriy qilinishi natijasida iqtisodiy samaradorlikka erishilganligi ta'kidlangan.