Горное право
Ushbu darslik „Gornyye pravo“ fanining oʻquv-metodik majmuasining bir qismi boʻlib, talabalarga togʻ-kon huquqi sohasidagi asosiy tushunchalar, kategoriyalar, tamoyillar va meʼyoriy-huquqiy hujjatlar, shuningdek, toʻgʻridan-toʻgʻri togʻ-kon qonunchiligiga oid fundamental tushunchalar, togʻ-kon huquqining qonuniy asoslari, togʻ-kon huquqining uslubiy asoslari va qoʻllanilishi, huquqiy tartibga solishning huquqiy mexanizmlari va uslublari, huquqiy munosabatlarning subʼektlari, obʼektlari va vositalari, togʻ-kon qonunchiligini tartibga solishning asosiy tamoyillari, foydali qazilmalarni qazib olish va ulardan foydalanish, ularni himoya qilish, davlat nazorati va boshqaruvini taʼminlashning huquqiy asoslari, jumladan, shartnomaviy munosabatlar, litsenziyalash, soliqqa tortish, ijara, sugʻurta, huquqiy javobgarlik va boshqalar tizimli ravishda koʻrib chiqiladi. Darslikda Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligi va togʻ-kon huquqi amaliyotining muhim jihatlari ochib berilgan. Mamlakatimizda ushbu sohaga oid qonunlarning rivojlanishi va huquqiy amaliyotning dolzarb masalalari tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Togʻ-kon huquqining predmeti va asosiy masalalari: Togʻ-kon huquqining predmeti, jamiyatning yer qaʼriga boʻlgan munosabatlari, kon-kon huquqi institutlari, togʻ-kon huquqining uslubiy asoslari, huquqiy munosabatlarning subʼektlari va obʼektlari.
- Yer qaʼrining huquqiy rejimi va neʼmatlardan foydalanish huquqi: Yer qaʼrining mulk huquqi, yer qaʼrida foydali qazilmalarning huquqiy rejimi, foydali qazilmalarni qazib olish va ulardan foydalanish, yer qaʼridan foydalanish huquqining boshqa turlari. Togʻ-kon koni boʻyicha huquqiy munosabatlar va ular boʻyicha huquqiy tartibga solish.
- Togʻ-kon huquqining manbalari va xorijiy tajribani oʻrganish: Togʻ-kon huquqining manbalarini tasniflash va ularning xususiyatlari, chet el davlatlarida neʼmatlardan foydalanishning huquqiy tartibga solishning oʻziga xos jihatlari, xususan, Avstraliya, Buyuk Britaniya, Fransiya, AQSh, Germaniya, Vengriya, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston va boshqa mamlakatlar tajribasi.
- Davlatning yer qaʼridan foydalanishni tartibga solish tizimi: Davlatning yer qaʼridan foydalanishni tartibga solish tamoyillari va yoʻnalishlari, yer qaʼridan foydalanishni davlat tomonidan tartibga solish tizimi, davlatning yer qaʼridan foydalanishni nazorat qilish va tartibga solish, davlatning yer qaʼridan foydalanish sohasidagi huquqiy tartibga solish tizimi va boshqalar.
- Davlat ekspertizasi va yer qaʼrining davlat kadastri: Davlat ekspertizasi, uning mazmuni, mohiyati va ahamiyati. Geologik va togʻ-kon qazilmalarining davlat kadastri va ularning mazmuni.
- Soliqqa tortish va yer qaʼridan foydalanishning boshqa toʻlovlari: Yer qaʼridan foydalanishning soliqqa tortilishi va toʻlovlari, umumiy va maxsus soliqlarning turlari. Moliyaviy huquqning togʻ-kon huquqi bilan aloqasi.
- Togʻ-kon konlaridan foydalanishning qonuniy jihatlari va nazorat qilinishi: Togʻ-kon korxonalaridan foydalanish va ularning qonuniy jihatlari, davlat nazorati va nazorat organlarining faoliyati.