«Ulıwma psixologiya» páni boyınsha oqıw metodikalıq kompleksı (bakalavriat basqıshı talabaları ushın)

Ushbu kitob o'zbek tilidagi "Umumiy psixologiya" fanidan tayyorlangan o'quv-metodik kompleks bo'lib, bakalavriat bosqichi talabalari uchun mo'ljallangan. Unda psixologiya fanining predmeti, mazmuni, asosiy tushunchalari, metodlari, tarixiy taraqqiyoti va Sharq allomalarining psixologiyaga qo'shgan hissasi hamda psixologiyaning boshqa fanlar bilan aloqasi keng yoritilgan. Kitobda shaxs, xarakter, temperament, diqqat, seziw, qabul qilish, xotira, tasavvur, fikrlash, nutq, tuyg'u, emotsiya, iroda kabi muhim psixik jarayonlar va holatlar, ularning rivojlanishi, turlari hamda o'ziga xos xususiyatlari ilmiy asosda tahlil qilingan. O'zbekiston va jahon psixologiya maktablarining asosiy g'oyalari, nazariyalari va tadqiqot usullari ham o'z aksini topgan. Kitob talabalarga psixologiya fanini chuqur o'rganish, inson psixikasining murakkab olamini tushunish, shaxsiy kamolotga erishish va psixologik bilimlarni amaliy hayotda qo'llash ko'nikmalarini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.

Asosiy mavzular

  • Psixologiya fanining predmeti, mazmuni va ahamiyati: Psixologiya fani, uning predmeti, predmeti va ahamiyati, psixika haqida tushuncha, psixologiya ilm sifatida, Sharq dunyosining psixologik qarashlari, psixologiyaning boshqa fanlar bilan bog'liqligi, psixologik jarayonlar, psixik holatlar, shaxsning o'ziga xos jihatlari, psixologiyaning tarmoqlari (eksperimental, maxsus, yosh, differensial, yuridik psixologiya va boshqalar) haqida ma'lumot beriladi.
  • Psixologiyaning tuzilishi va ilmiy metodlari: Psixologiyaning tuzilishi (tarmoqlari), ilmiy tadqiqot metodlari va prinsiplari, ilmiy yo'nalishlari haqida ma'lumot beriladi. Psixik jarayonlar (diqqat, fikrlash, qabul qilish, xotira), psixik holatlar (afekt, ko'ngilchanlik, o'ziga tortilish), psixik xususiyatlar (yo'nalish, temperament, xarakter, qobiliyat) kabi tushunchalar yoritiladi.
  • Miye va psixika. Psixikaning rivojlanishi: Inson nerv sistemasining tuzilishi, miya va uning vazifalari, hayvonot dunyosida psixikaning rivojlanishi, inson ongi va uning ijtimoiy tabiati, ongsizlik tushunchasi hamda miya va psixikaning aloqasi haqida ma'lumot beriladi.
  • Shaxs faoliyati va o'zaro munosabatlar jarayoni: Shaxs tushunchasi, shaxsning rivojlanishi, shaxsning shakllanish bosqichlari, shaxs rivojlanish davrlari, shaxs nazariyalari, mehnat tushunchasi, mehnat turlari, o'zaro munosabatlar, muloqot, o'zaro munosabatlarning turlari, kommunikativ o'zaro munosabatlar, perseptiv o'zaro munosabatlar, interaktiv o'zaro munosabatlar kabi mavzular yoritilgan.
  • Diqqat: Diqqat tushunchasi va ahamiyati, diqqatning fiziologik asoslari, diqqat xususiyatlari (kontsentratsiyalashganlik, o'zgaruvchanlik, barqarorlik, taqsimlanish) va diqqat turlari haqida ma'lumot beriladi.
  • Sezgi va qabul qilish: Sezgi tushunchasi, sezgilarning tasniflanishi, sezgining qonuniyatlari, qabul qilish tushunchasi, qabul qilish turlari va xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi.
  • Xotira va tasavvur: Xotira tushunchasi va ahamiyati, xotira jarayonlari, xotira turlari, tasavvur tushunchasi va tasavvur turlari haqida ma'lumot beriladi.
  • Fikrlash: Fikrlash tushunchasi, fikrlashning o'ziga xos jihatlari, fikrlash jarayonining tavsifi, fikrlash shakllari va turlari, aqlning sifatlari haqida ma'lumot beriladi.
  • His-tuyg'u va emotsiyalar, iroda: His-tuyg'u va emotsiyalar tushunchasi, emotsional holatlarning turlari, his-tuyg'ularning turlari, motiv va motivatsiya, iroda, irodaning turlari va xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi.
  • Temperament: Temperament tushunchasi, temperamentning fiziologik asoslari, temperament turlari va ularning tavsifi, bolalarning temperamentini ta'lim-tarbiya jarayonida hisobga olish haqida ma'lumot beriladi.
  • Xarakter: Xarakter tushunchasi, xarakterni o'rganish tarixi, xarakterning tuzilishi, xarakter aktsentuatsiyasi va uning turlari, xarakterlarning shakllanishi va ularni tarbiyalash haqida ma'lumot beriladi.
  • Qobiliyat: Qobiliyat tushunchasi, qobiliyat nazariyalari, qobiliyat turlari va ularning xususiyatlari, iste'dod, zeko, nasl-nasab, iste'dod tushunchasi, iste'dodli shaxslar haqida ma'lumot beriladi.