X.Ótemuratovanıń - "Qaraqalpaq tariyxıy romanınıń poetikası", G.Dáwletovanıń - "Áijniyaz poeziyasındadástur hám jańashılıq" monografiyalar
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Qoraqolpogʻiston Respublikasi Ajiniyoz Koʻsibay oʻgʻlining ijodiy merosini oʻrganishga bagʻishlangan. Unda Ajiniyoz sheʼriyatining oʻziga xos jihatlari, qoraqalpoq adabiyoti va islom sivilizatsiyasi anʼanalarining oʻzaro bogʻliqligi, shuningdek, oʻsha davr jahon adabiyotining milliy anʼanalar bilan uygʻunlashuvi tahlil qilingan. Kitobda oʻzbek adabiyotshunoslarining, xususan, N. Davqarayev, X. Xamidiy, K. Mambetov kabi olimlarning tadqiqotlari asosida Ajiniyoz ijodining tahlili berilgan.
Asosiy mavzular
- Ajiniyoz sheʼriyatida anʼana va yangilik: Ajiniyoz qoraqalpoq nazmining rivojlanishida oʻziga xos iz qoldirgan. U oʻzbek va islom adabiyoti anʼanalarini oʻrganib, ularni qoraqalpoq adabiyotiga tatbigʻ etgan. Bu kitobda Ajiniyoz sheʼriyatidagi milliy va umuminsoniy qadriyatlarning oʻzaro munosabati tahlil qilingan.
- Qoraqalpoq va islom adabiyoti anʼanalari: Ajiniyoz sheʼriyatida oʻzbek va islom adabiyoti anʼanalarining taʼsiri keng yoritilgan. Xususan, Navoiy, Fizuli, Makhtumquli, Jomiy kabi buyuk shoirlarning ijodi Ajiniyoz sheʼriyatiga qanday taʼsir koʻrsatgani tadqiq etilgan.
- Oʻzbek adabiyotshunoslarining tadqiqotlari: Kitobda Ajiniyoz ijodini oʻrgangan oʻzbek adabiyotshunoslari N. Davqarayev, X. Xamidiy, K. Mambetov va boshqalarning tadqiqotlari asosida tahlillar olib borilgan. Ularning fikrlari Ajiniyoz sheʼriyatining ilmiy tahlilida muhim rol oʻynaydi.