"Hal qayda" - A.Muwsaev
Ayapbergen Muwsaevning «Hal qayda?» kitobi qaraqalpaq adabiyotiga bag'ishlangan qosiqlar toplami bolib, unda xaliq tarbiyasi, turmush tarzi, axloqiy qadriyatlar, ijtimoiy muammolar hamda insoniy g'oyalar teran aks etgan. Kitobdagi har bir qosiq o'zbek va qaraqalpaq xalqlari urf-odatlarini, tili va madaniyatini o'zida mujassam etadi. Muallif o'z she'rlarida xaliqning hayotiy haqiqatlarini, achchiq-chuchuklarini, xayotiy tajribalarini, xikmatli sozlarini, urf-odatlariyu, axloqiy qimmatlarini yuksak mahorat bilan aks ettirgan. Qosiqlarda xaliqning g'am-andishalari, quvonchu va tashvishlari, hayotga bolgan munosabati, orzu-armonlari, eng muhimi, insoniy g'oyalar, axloqiy tarbiyaning eng yuksak darajadagi talablarini tushuntirib berishga harakat qilgan. Kitobdagi ijtimoiy muammolar, insoniy g'oyalar, axloqiy qadriyatlar, xaliqning o'tmishi va bugungi kuni xakidagi, umuman olganda, xaliqning jonli manzaralarini aks ettiruvchi qosiqlar yosh avlodni tarbiyalashda, ularning dunyoqarashini boyitishda muhim o'rin tutadi.
Asosiy mavzular
- Insoniy qadriyatlar va axloq: Qosiqlarda iymon, axloq, odob, xannlik, marhamat, insonparvarlik, mehnatsevarlik kabi insoniy fazilatlar yuksak baholanadi. Qoraqalpoq xalqining urf-odatlari, ma'naviy olami, hayot tarzi o'z aksini topgan.
- Ijtimoiy muammolar: She'rlarda xaliqning turmush tarzi, ijtimoiy tengsizliklar, qashshoqhik, ma'naviy qashshoqhik kabi muammolar aks etadi. Muallif bu muammolarni tanqidiy ruhda talqin etadi.
- Vatanparvarlik va milliy g'oya: Qosiqlarda Vatan, el-yurtga muhabbat, milliy g'urur, oz xalqiga sodiqlik kabi g'oyalar tarannum etiladi.
- Hayotiy haqiqatlar va hikmatli so'zlar: Muallif o'z she'rlarida xaliqning hayotiy tajribalarini, o'tmishdan saboq, hikmatli so'zlarni, urf-odatlarini aks ettirgan.
- Tabiat go'zalligi: Qosiqlarda tabiat manzaralari, uning go'zalligi va hayotbaxsh qudrati tasvirlanadi.