Муддатдан олдинги туғруқнинг клиник ва патогенетик омилларини баҳолаш, даво ва профилактика чораларини оптималлаштириш

Ushbu dissertatsiya maqolasi muddatdan oldin tug'ilish (MOT) ning klinik va patogenetik omillarini baholash, davolash va profilaktika choralarini optimallashtirishga bag'ishlangan. Tadqiqotda, ayniqsa, giperurikemiya va uning tug'ruq jarayoniga ta'siri o'rganilgan bo'lib, bu borada yangi prognostik va davolash usullari taklif etilgan.

Asosiy mavzular

Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Muddatdan oldin tug'ilish (MOT) tibbiy va ijtimoiy ahamiyatga ega bo'lgan muammo hisoblanadi. Jahon sog'liqni saqlash tashkilotlari ma'lumotlariga ko'ra, dunyoda MOT chastotasi 5% dan 18% gacha bo'lib, so'nggi 20 yil ichida ushbu ko'rsatkichning pasayishi kuzatilmagan. MOT perinatal o'limni 4 barobarga, yangi tug'ilgan chaqaloqlar orasida kasallanish holatlarini 3 barobarga oshiradi va 40-70% hollarda yangi tug'ilgan chaqaloqlarning o'limiga sabab bo'ladi.
Tadqiqot obyekti va predmeti: Tadqiqot obyekti sifatida Samarqand shahridagi Respublika ixtisoslashtirilgan ona va bolalikni muhofaza qilish ilmiy-amaliy tibbiyot markazi filialiga MOT xavfi bilan murojaat qilgan 352 nafar homilador ayol olindi. Tadqiqot predmeti esa tug'ruq tarixi, umumiy klinik, laborator, biokimyoviy, immunologik tadqiqot usullari uchun muddatdan oldingi tug'ruq xavfi bo'lgan homilador ayollarning venoz qoni va uning qon zardobi, hamda homila platsentasi tashkil etdi.
Tadqiqot usullari: Tadqiqotda umumiy klinik, laborator, biokimyoviy (endogen intoksikatsiya, antioksidantlarni himoya darajasi, reaktiv oqsillar (tseruloplazmin, S-100 oqsili), siydik kislotasi), immunologik (yallig'lanishga qarshi sitokinlar), gemostatik tizim parametrlari, azot oksidi, funksional, instrumental va statistik usullardan foydalanildi.
Tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati: Ilmiy yangiligi shundaki, MOT xavfi sabablarini o'z vaqtida aniqlanmasligi va an'anaviy terapiya usullarini qo'llash natijasida nazorat guruhidagi homiladorlarda asosiy guruhga nisbatan 11,9% ko'proq muddatdan oldingi tug'ruq jarayoni rivojlanishi aniqlandi. Amaliy ahamiyati esa, taklif qilingan kompleks terapiya choralarini optimallashtirish va profilaktika usullarini takomillashtirishdan iborat.
Xulosalar: Tadqiqotlar natijasida aniqlandiki, homiladorlikning 22-34 haftasida muddatdan oldin tug'ilish xavfi, ayniqsa, 28-34 haftada yuqori bo'lgan. Giperurikemiya va endogen intoksikatsiya, shuningdek, sitokinlarning o'zgarishi MOTning rivojlanishida muhim rol o'ynaydi. Kompleks terapiya esa bu ko'rsatkichlarni yaxshilashga va MOTning oldini olishga yordam beradi.