"Ana tili" 1-klass
Ushbu kitob Oʻzbekiston Respublikasi Xalq taʼlimi vazirligi tomonidan tasdiqlangan boʻlib, 1-sinf oʻquvchilari uchun moʻljallangan "Ana Tili" darsligidir. Kitob grammatika, orfografiya va til oʻrganishni oʻz ichiga oladi. Oʻquvchilar uchun har bir boʻlim alohida-alohida qilib, misollar va mashqlar bilan boyitilgan. Kitobda harflar, undan soʻng soʻzlar, gaplar, ularning tuzilishi va maʼnosi haqida maʼlumot beriladi. Shuningdek, lugʻat boyligini oshirishga qaratilgan mashqlar ham mavjud. Kitob Qaraqalpaq tilida yozilgan boʻlib, oʻquvchilarning tilni oʻzlashtirishlariga qaratilgan. Unda baymurat Qutlimuratov va Gulsara Qutlimuratova hammualliflik qilgan.
Asosiy mavzular
- Gap va soʻz: Gap va soʻzlarning tuzilishi, ularning vazifasi va grammatik xususiyatlari tushuntiriladi. Har bir gapning tarkibiy qismlari, ularning mazmuni va tuzilishi haqida maʼlumot beriladi.
- Ovoz va harflar: Ovozlar va harflarning farqlari, ularning turlari, talaffuzi va yozilishi haqida maʼlumot beriladi. Mavzuda "a" va "a" harflarining talaffuzi va yozilishiga alohida urgʻu berilgan.
- Unli va undosh tovushlar: Unli va undosh tovushlarning farqlari, ularning talaffuzi va yozilishidagi oʻziga xos jihatlari tushuntiriladi. Kitobda soʻzlarni boʻgʻinlarga boʻlish va ulardagi tovushlar haqida ham maʼlumotlar berilgan.
- Boʻgʻin: Soʻzlarni boʻgʻinlarga boʻlish qoidalari, har bir boʻgʻinda nechta unli va undosh tovush boʻlishi mumkinligi tushuntiriladi.
- Koʻchirish: Soʻzlarni bir qatordan ikkinchi qatorga koʻchirish qoidalari, chiziq bilan ajratish usullari haqida maʼlumot beriladi.
- Harflarning yozilishi: Ona tilidagi harflarning (A, O, U, I, E) toʻgʻri yozilishi, ularning soʻz tarkibida ishlatilishi haqida tushuntiriladi.
- Alifbo: Qoraqalpoq alifbosidagi harflar, ularning joylashuv tartibi va nomlari bilan tanishtiriladi. Alifboning ahamiyati tushuntiriladi.
- Takrorlash mashqlari: Kitobda oʻtilgan mavzularni mustahkamlash uchun savol va mashqlar berilgan. Bular oʻquvchilarning tilni yanada yaxshiroq oʻzlashtirishlariga yordam beradi.
- Soʻz haqida tushuncha: Soʻzlarning maʼnosi, ularning gapdagi vazifasi, soʻzlarning gap tarkibida qanday joylashishi haqida maʼlumot beriladi.
- Sifatlar: Zotlarning sifatini (kelbetini, rangini, kattaligini) bildiruvchi soʻzlar va ularga qoʻyiladigan savollar oʻrganiladi.
- Sonlar: Zotlarning sonini bildiruvchi soʻzlar va ularga qoʻyiladigan savollar ("qancha?", "neshta?") oʻrganiladi.
- Harakatni bildiruvchi soʻzlar: Zotlarning harakatini bildiruvchi soʻzlar va ularga qoʻyiladigan savollar ("nima qiladi?", "nima qiladi?") oʻrganiladi.