O‘zbekiston florasidagi Melilotus va Arachis turkumlariga mansub o‘simliklar biologik faol moddalarining kimyoviy tarkibi
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston florasidagi Melilotus va Arachis turkumlariga mansub oʻsimliklarning kimyoviy tarkibi va biologik faolligini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda ushbu oʻsimliklardan ajratilgan komponentlarning tuzilishi, kimyoviy xossalari va biologik faolligi batafsil tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari bo'yicha ushbu oʻsimliklardan olingan ekstraktlar va ajratib olingan moddalar turli kasalliklarni davolashda, shuningdek, dorivor vositalar yaratishda samarali ekanligi isbotlangan.
Asosiy mavzular
- Melilotus va Arachis turkumiga mansub oʻsimliklarning kimyoviy tarkibi va biologik faolligi: Oʻzbekiston florasida keng tarqalgan Melilotus officinalis, Melilotus albus va Arachis hypogaea oʻsimliklarining yer ustki qismlaridan efir moylari, kumarinlar, fenol birikmalari va lipidlar ajratib olindi. Ajratib olingan birikmalarning kimyoviy tuzilishi va biologik faolligi aniqlandi. Tadqiqot natijalariga ko'ra, ushbu oʻsimliklardan olingan ekstraktlar va moddalar antioksidant, antigipoksant, gipoglikemik va yalligʻlanishga qarshi ta'sirga ega.
- Melilotus officinalis oʻsimligidan ajratilgan birikmalarning kimyoviy tahlili va biologik faolligi: Melilotus officinalis oʻsimligidan 9 ta individual modda, jumladan, diizooktilftalat, (+)-D-pinitol, p-gidroksibenzoy kislota, p-gidroksikorichna kislota, β-sitosterin-3-O-β-D-glyukopiranozid, androsin, kempferol 3-O-β-D-galaktopiranozid, kversetin 7-O-a-L-ramnopiranozid, N-fenil-2-naftilamin ajratib olindi. Ushbu moddalarning kimyoviy tuzilishi va biologik faolligi oʻrganildi va ularning samarali dorivor vositalar yaratishda qoʻllanilishi mumkinligi aniqlandi.
- Arachis hypogaea va Melilotus albus oʻsimliklarining efir moylari tarkibi va biologik faolligi: Arachis hypogaea va Melilotus albus oʻsimliklarining efir moylari tarkibi GC-MS usuli yordamida oʻrganildi. Arachis hypogaea efir moyidan 47, Melilotus albus efir moyidan esa 5 ta asosiy komponent ajratib olindi. Ushbu efir moylarining antioksidant, antigipoksant, gipoglikemik va yalligʻlanishga qarshi faolligi aniqlandi.