Dictamnus angustifolius, Ruta graveolens va Haplophyllum perforatum ўсимликларининг алкалоидлари
Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Respublikasida o'suvchi Dictamnus angustifolius, Ruta graveolens va Haplophyllum perforatum o'simliklarining alkaloidlari va kumarinlari tarkibini, kimyoviy tuzilishini, biologik faolligini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqot natijasida mazkur o'simliklardan yangi alkaloidlar ajratib olingan va ularning tuzilishi aniqlangan, shuningdek, ayrim birikmalarning antibakterial va sitotoksik ta'sirga egaligi ko'rsatilgan. Shuningdek, ushbu tadqiqotning asosiy natijalari jahon va respublika miqyosidagi ilmiy anjumanlarda muhokama qilingan va chop etilgan.
Asosiy mavzular
- Dictamnus, Ruta va Haplophyllum o'simliklarining alkaloidlari va kumarinlari: Rutaceae oilasiga mansub uchta o'simlik (Dictamnus angustifolius, Ruta graveolens, Haplophyllum perforatum)ning kimyoviy tarkibi, jumladan, alkaloidlar va kumarinlari o'rganilgan. Tadqiqotlar natijasida jami 20 ta alkaloid va 7 ta kumarin ajratib olingan.
- Yangi alkaloidlarning ajratib olinishi va tuzilishining aniqlanishi: Dictamnus angustifolius o'simligining ildizidan yangi angusitin va angusin alkaloidlari, Ruta graveolens urug'idan yangi digidroflindersiz alkaloidi, Haplophyllum perforatum o'simligidan esa yangi modifikatsiyalangan furanoхinolin alkaloidi perfirin ajratib olingan. Ularning kimyoviy tuzilishi spektroskopiya va rentgen-struktura tahlili usullari yordamida aniqlangan.
- Biologik faollikni aniqlash: Ajratib olingan birikmalarning, xususan, ribalinidin va digidroflindersizning sitotoksik faolligi o'rganilgan. Shuningdek, Ruta graveolens ekstraktining antibakterial faolligi, skimmianin alkaloidining esa antidepressiv faolligi aniqlangan.