"Geografiya. Ámeliy geografiya" 10-sinf
Ushbu kitob "Geografiya. Amaliy Geografiya" darsligi 10-sinf va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari uchun mo‘ljallangan bo‘lib, geografiya fanining nazariy va amaliy jihatlarini chuqur o‘rganishga qaratilgan. Unda Yer yuzining tabiiy qismlari, ularning rivojlanishi, geografik qobiqning qonuniyatlari, jamiyat va tabiat o‘rtasidagi munosabatlar, global va mintaqaviy muammolar, O‘zbekistonning geosiyosiy o‘rni va rivojlanishi kabi muhim mavzular yoritilgan. Darslik zamonaviy geografiya fanining rivojlanish tendensiyalarini hisobga olgan holda tayyorlangan bo‘lib, o‘quvchilarda geografiya faniga qiziqishni oshirishga va ularning dunyoqarashini kengaytirishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Geografiya fanining nazariy va amaliy jihatlari: Ushbu bo'limda geografiya fanining mohiyati, o'rganish obyekti, fan tizimi, rivojlanish tarixi, asosiy qonuniyatlari (bir butunlik, zonallik, azonalik), balandlik mintaqalanishi, geotizimlar va ularning pog'onasimonligi kabi mavzular yoritilgan.
- Yer tabiatining rivojlanishi: Yerning paydo bo'lishidan tortib hozirgi zamongacha bo'lgan geologik, biologik va antropogen rivojlanish bosqichlari, Yerning ichki tuzilishi, tektonik jarayonlar, geografik qobiqning shakllanishi va rivojlanishi ko'rib chiqilgan.
- Jamiyat va tabiat munosabatlari: Insonning tabiatga ta'siri, tabiiy va antropogen landshaftlar, tabiatni muhofaza qilishning geografik asoslari, geoekologik muammolar va ularning turlari hamda yechimlari, geografik baholash va prognozlash usullari, atrof-muhit monitoringi va geoekologik ekspertiza mavzulari yoritilgan.
- Dunyo aholisi va geosiyosati: Jahon aholisining soni, tarkibi, demografik vaziyat, urbanizatsiya jarayoni, migratsiya, geosiyosiy tushunchalar, jahon geosiyosiy tizimi va uning shakllanishi, global muammolar va ularning yechimlari ko'rib chiqilgan.
- Mintaqalar geografiyasi: Yevropa, Amerika, Afrika, Osiyo va Okeaniya subregionlarining geografik, iqtisodiy va demografik jihatdan o'ziga xos xususiyatlari, davlatlarining ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi va geosiyosiy vaziyatlari haqida ma'lumot berilgan.
- O‘zbekistonning geosiyosiy o‘rni va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi: O‘zbekistonning jahon hamjamiyatidagi o‘rni, ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining asosiy jihatlari, geoekologik muammolari, transport tizimining rivojlanishi va tashqi iqtisodiy aloqalari hamda jahon sanoati va qishloq xo'jaligining mintaqaviy va global ahamiyati batafsil yoritilgan.