Ba’zi d-elementlar ionlari bilan flavonoidlardan supramolekular sistemalar olish va ularning tadqiqi
Ushbu dissertatsiya avtoreferati flavonoidlarning ayrim d-elementlar ionlari bilan supramolekulyar tizimlar hosil qilish mexanizmlari va ularning komplekslari barqarorligini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda kversetin va rutin kabi flavonoidlarning Fe$^{2+}$ va Co$^{2+}$ ionlari bilan komplekslari sintez qilinib, ularning tuzilishi, fizik-kimyoviy xossalari va barqarorligi kvant-kimyoviy usullar, UV- va IQ-spektroskopiya, yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi kabi usullar yordamida oʻrganilgan.
Asosiy mavzular
- Flavonoidlar bilan d-elementlar ionlarining komplekslari va ularning fizik-kimyoviy xossalari: Tadqiqotda kversetin va rutin flavonoidlarining Fe$^{2+}$ va Co$^{2+}$ ionlari bilan komplekslari sintez qilinib, ularning tuzilishi, energiya, elektron xossalari va reaktivligi kvant-kimyoviy usullar yordamida aniqlangan. Komplekslarning barqarorligi turli pH sharoitlarida izomolyar seriya usuli yordamida baholangan va ularning atrof-muhitga nisbatan barqarorligi oʻrganilgan. Shuningdek, komplekslarning termik parchalanish mahsulotlari aniqlanib, ular oksidlariga mos kelishi koʻrsatilgan.
- Oʻsimlik hujayrasi mikroreaktori sifatida supramolekulyar tizimlarni olish: Tadqiqotda oʻsimlik hujayrasidan, xususan, portulak oʻsimligidan mikroreaktor sifatida foydalanib, Fe$^{2+}$ ionlari bilan supramolekulyar tizimlar sintez qilingan. Bu usul nano oʻlchamli temir oksidlari va boshqa metall oksidlari sintezida oʻsimlik hujayrasidan foydalanish mumkinligini isbotlagan.
- Flavonoid-d-elementlar komplekslarini dori vositalarini manzilli yetkazishda qoʻllash: Tadqiqot natijalari asosida ishlab chiqilgan metodika boʻyicha kversetinning Fe$^{2+}$ va Co$^{2+}$ ionlari bilan hosil qilgan komplekslari dori vositalarini inson organizmiga manzilli yetkazishda qoʻllash imkoniyatlari mavjudligi koʻrsatilgan.