Surxondaryo suv havzalarining baliqlari (Actinopterygii: Teleostei) faunasi
Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Respublikasidagi Surxondaryo daryosi havzasida yashovchi baliqlar (Actinopterygii: Teleostei) faunasi boʻyicha olib borilgan tadqiqot natijalarini oʻz ichiga oladi. Tadqiqotda Surxondaryo havzasi baliqlarining zamonaviy tur tarkibi aniqlanib, ularning tarqalishi, ekologik xususiyatlari va muhofazasi boʻyicha chora-tadbirlar ishlab chiqilgan. Shuningdek, molekulyar-genetik usullar yordamida baliq turlarining identifikatsiyasi va filogenetik tahlili amalga oshirilgan. Tadqiqot natijalari Oʻzbekiston Respublikasi Qizil kitobiga kiritilgan kamyob va yoʻqolib ketish xavfi ostidagi turlarni saqlash boʻyicha muhim ilmiy va amaliy ahamiyatga ega.
Asosiy mavzular
- Surxondaryo suv havzalarining baliqlari faunasining zamonaviy tur tarkibi: Surxondaryo suv havzalarida 7 turkum, 15 oila va 34 urugʻga mansub 37 tur aniqlangan. Jahonda ilk bor Oʻzbekiston ixtiofaunasi uchun yangi boʻlgan Gobio sibiricus turi aniqlangan va molekulyar-genetik jihatdan asoslangan.
- Alburnoides holciki turining Surxondaryo populyatsiyasi molekulyar-genetik tahlili: Molekulyar-genetik tahlillar natijasida Alburnoides holciki ning Surxondaryo populyatsiyasi boshqa hududlardagi populyatsiyalarga nisbatan yuqori darajada genetik yaqinlik koʻrsatganligi va bu turning aniq tasnifi tasdiqlangan.
- Surxondaryo havzasida baliqlarning muhofazasi boʻyicha chora-tadbirlar: Tadqiqot natijalari asosida Surxondaryo havzasida uchraydigan kamyob va yoʻqolib ketish xavfi ostidagi baliqlarni saqlash, ularning yashash muhitini muhofaza qilish va antropogen omillarni kamaytirish boʻyicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.