Mahalliy xomashyo asosidagi sho‘r chiqishiga chidamliligi yuqori bo‘lgan g‘isht terimi qorishmasi

Ushbu avtoreferatda mahalliy xomashyo asosida sho'r chiqishiga chidamliligi yuqori bo'lgan g'isht terimi qorishmasini ishlab chiqish bo'yicha tadqiqot ishlari keltirilgan. Tadqiqotda g'isht devor sirtida tuz hosil bo'lish sabablari va mexanizmlari o'rganilib, mahalliy xomashyo asosida sho'rlanishga chidamli qorishma tarkibi ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

• Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: G'isht devor sirtida tuz hosil bo'lish sabablari va mexanizmini o'rganish hamda mahalliy xomashyo va materiallar asosida sho'rlanish hosil bo'lishiga chidamli bo'lgan g'isht devor uchun qorishma tarkibini ishlab chiqish.
• Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Keramik g'isht yuzasida tuzli dog'larning hosil bo'lish intensivligi shkalasini ishlab chiqish, sho'rlanishlar hosil bo'lish jarayonini oldini oluvchi yoki umuman blokirovkalovchi g'isht qorishmalarni olish imkoniyati va yuqori ekspluatatsion xossalar majmuiga ega bo'lgan seolitli tog' jinsi va kaprolaktam ishlab chiqarishining oqova suvi asosidagi organik-mineral qo'shimchaning optimal miqdorini qo'shilgan g'isht terish qorishmasining tarkibi ishlab chiqilgan.
• Tadqiqotning amaliy natijalari: G'ishtli devor sirtida tuz hosil bo'lish darajasini baholashning ekspress usullari va keramik g'isht yuzasida tuzlarning hosil bo'lish jarayoniga suvda eriydigan tuzlarning ta'sirini prognoz qilish usuli ishlab chiqilgan. G'isht terishda sho'rlanishlarning hosil bo'lishini bartaraf qilish uchun zarur bo'lgan chora-tadbirlarning texnik va iqtisodiy samaradorligi aniqlangan. Sho'rlanishlarning hosil bo'lishiga chidamli bo'lgan qorishmalar tarkibini ishlab chiqarishga tadbiq qilish boʻyicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqilgan.
• Umumiy xulosalar: G'isht terma yuzasida sho'rlanishlar hosil boʻlishining asosiy manbalari aniqlangan. Seolit jinsidan boʻlgan mikrotoʻldirgich va kaprolaktam ishlab chiqarishdan chiqadigan oqova suvlar asosida g'isht terma yuzasida sho'rlanishlarni hosil boʻlishini bartaraf etuvchi yoki bloklovchi qorishmalarni olish imkoniyati isbotlangan. Sement qorishma tarkibiga funksional kompleks qoʻshimcha (OMQ) ni qoʻshish sementning gidratatsiya mahsulotini kamaytirishi va sho'rlanish hosil boʻlishiga chidamliligini oshirishi ko'rsatilgan. Keramik gʻisht yuzasida shoʻrlanish hosil boʻlish intensivligi uchun 10 balli shkala ishlab chiqilgan. Matematik modellashtirish usullaridan foydalanilgan holda gʻisht terma yuzasida shoʻrlanishlar hosil boʻlishiga chidamli boʻlgan g'isht terma qorishmalarining asosiy xossalarini kutilayotgan koʻrsatkichlarini hisoblash modellari ishlab chiqilgan.