Языковая репрезентация когнитивно-стилистической категории интенсивности (на материале английского языка)
Ushbu dissertatsiya Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o'zbek tili va adabiyoti universiteti tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda tilshunoslikning dolzarb muammolari, xususan, badiiy matnda intensivlik kategoriyasining lingvistik va kognitiv-stilistik jihatlari chuqur tahlil qilingan. Tadqiqotda intensivlikni ifodalovchi turli vositalar, jumladan, fonetik, leksik va sintaktik jihatlar, shuningdek, ularning badiiy matnda qo'llanilishi o'rganilgan. Tadqiqotning maqsadi intensivlik kategoriyasini to'liq ochib berish, uning nazariy va amaliy ahamiyatini ko'rsatishdan iborat. Tadqiqot jahon va o'zbek tilshunosligidagi mavjud tadqiqotlarni hisobga olgan holda, intensivlik kategoriyasini yangi yo'nalishlar nuqtai nazaridan o'rganishga bag'ishlangan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati, respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi, muammoning o'rganilganlik darajasi, tadqiqotning maqsad va vazifalari, ob'ekti va predmeti, foydalanilgan metodlar, ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati, natijalarning ishonchliligi, joriy etilishi va nashr qilingan ishlari haqida ma'lumot berilgan.
- I bob: Tilshunoslikning yangi yo'nalishlari nuqtai nazaridan adqiqotning nazariy asoslari: Ushbu bobda stilistika tilshunoslikning yangi yo'nalishlari nuqtai nazaridan ko'rib chiqilgan, intensivlik kategoriyasining asosiy muammolari, tipologiyasi va vazifalari tahlil qilingan. Kognitiv stilistika tilshunoslik, adabiyotshunoslik va kognitiv fanlar kesishmasida jadal rivojlanayotgan soha sifatida ta'riflangan.
- II bob: Ingliz tilida intensivlik kategoriyasining darajalararo verbalizatsiyasi: Bu bobda badiiy matnda intensivlik kategoriyasini ifodalashning ko'plab usullari tahlil qilingan. Intensivlik kategoriyasining fonetik-grafik vositalari, leksik darajasi va sintaktik darajadagi ifodalanishiga, ularning estetik, kommunikativ, stilistik, pragmatik, kognitiv va madaniy xarakterdagi turli funksiyalariga alohida e'tibor qaratilgan.
- III bob: Intensivlik toifasining kognitiv talqini: Uchinchi bobda intensivlik kategoriyasining kognitiv-propozitsional tuzilishi, muallif modalligi va intensiyasi asosida tahlili berilgan. Tadqiqotda
- Xulosa: Dissertatsiyaning asosiy xulosalari, jumladan, kognitiv-diskursiv paradigmaga o'tish, kognitiv stilistikaning rivojlanishi, intensivlik kategoriyasining nazariy va amaliy ahamiyati, uning turli darajalarda ifodalanishi hamda tadqiqot natijalarining muhimligi haqida fikrlar bildirilgan.