2Н(Алмашинган)хиназолин-4-онлар, уларнинг айрим тиоаналогларини синтези ва турли шароитларда селектив метиллаш
Ushbu dissertatsiya avtoreferati O'zbekiston Respublikasi Kimyo instituti va Toshkent Davlat Agrar Universitetida bajarilgan ilmiy tadqiqot natijalarini o'z ichiga oladi. Unda 2H(almashin-gan)xina-zolin-4-onlar va ularning tio-analoglarining sintezi hamda ularning turli sharoitlarda selektiv metillanishi, olingan birikmalarning biologik faolligi yoritilgan. Tadqiqot natijalari asosida yuqori samarali kimyoviy sintez usullari ishlab chiqilgan hamda ularning natijalari O'zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi ilmiy nashrlarida, xalqaro va respublika anjumanlarida chop etilgan.
Asosiy mavzular
- 2H(almashtirilgan)xinazolin-4-onlar va tio-analoglarining sintezi: Tadqiqotda ushbu birikmalarni sintez qilishning samarali usullari ishlab chiqilgan bo'lib, ularning olinish jarayonlari va olingan mahsulotlar haqida batafsil ma'lumotlar berilgan.
- Selektiv metillanish reaksiyalari: Xinazolin-4-onlar va ularning tio-analoglarining turli metillovchi reagentlar (metil iodid, metil tosylate, dimetil sulfat) yordamida turli sharoitlarda (erituvchilar, harorat, vaqt) selektiv metillanishi o'rganilgan. Reaksiya yo'nalishiga ta'sir etuvchi omillar aniqlanib, olingan izomerlar tahlil qilingan.
- Biologik faollikni aniqlash: Sintez qilingan birikmalarning o'stiruvchanlik, ingibitorlik, insektisidlik va anti-gellmint faolliklari o'rganilgan. Tadqiqot natijasida anti-gellmint faollikka ega bo'lgan birikmalar aniqlanib, ularning patentlari olingan.