Jinlash jarayonida tolali o‘likni samarali tozalash uskunasini ishlab chiqish

Ushbu avtoreferat paxta tolasi jinslash jarayonida ajraladigan tolali oʻlikni samarali tozalash uskunasi ishlab chiqish mavzusidagi doktorlik (PhD) dissertatsiyasini taqdim etadi. Tadqiqotda paxta sanoatini rivojlantirish, zamonaviy uskunalar yaratish va uni samaradorligini oshirishga qaratilgan ilmiy-texnik yechimlar ko'rsatilgan. Asosiy e'tibor jinslash jarayonida hosil bo'ladigan tolali oʻlikni tozalash texnologiyasi va uskunalarini takomillashtirishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

Kirish: Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi, zarurati va jahon miqyosida paxta sanoatining ahamiyati bayon etilgan. Respublikada paxta sanoatini rivojlantirish bo'yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar va Prezident farmonlari bilan belgilangan vazifalar hamda ularning ijrosida resurstejamkor texnika va texnologiyalarni ishlab chiqish muhimligi ta'kidlangan. Tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi va muammoning oʻrganilganlik darajasi ko'rsatilgan.
Tadqiqotning maqsadi va vazifalari: Tadqiqotning maqsadi - paxta homashyosini jinlash jarayonida ajralib chiqadigan tolali oʻlikni tozalashda takomillashtirilgan ishchi organli texnologik jarayonini asoslashdan iborat. Vazifalari: shnekli-qoziqli vintsimon oʻrnatiladigan ishchi organli tolali oʻlikni mayda iflosliklardan tozalash uchun takomillashtirilgan uskunani konstruksiyasini ishlab chiqish; tolali oʻlikni paxtani jinlash va tolani tozalash texnologik jarayonidan keyin bevosita titilgan xolatda mayda iflosliklardan tozalashning texnologik sxemasini ishlab chiqish; shnekli-qoziqli tozalagichning ish unumdorligini va qoziqchalar tezligini nazariy va tajribalar asosida oʻrganish; paxta tozalash korxonalaridagi mavjud va ishlab chiqilgan uskunani qiyosiy oʻrganish va texnologik jarayonining sifat koʻrsatkichlarini aniqlash.
Tadqiqot natijalarining ilmiy va amaliy ahamiyati: Ilmiy ahamiyati: paxtani jinlash jarayonida ajraladigan tolali oʻlikni tozalash uchun takomillashtirilgan ishchi organli uskunaning ifloslikdan faol aylantiruvchi ishchi organlari bilan ajratib olish bogʻlanishlari va tozalash effektini ishchi organlar konstruksiyasi va ish rejimiga analitik bogʻlanishlari ishlab chiqilgan, tozalovchi ishchi organlarning ratsional joylashishini aniqlanganligi bilan izoxlanadi. Amaliy ahamiyati: paxta tozalash korxonalarida qoniqarli darajada tozalanmayotgan tolali oʻlik mahsulotlarini sifatini oshirish imkoniyati yaratilganligi bilan izohlanadi.
Xulosa: 1. Bir barabanli 1VPU rusumli tola tozalagichda yuqori va past navli paxta tolasini tozalashda samaradorlik uning texnik xarakteristikasidan 6-8% ga kam boʻlib, oʻrtacha 21-29% ni tashkil etgan. 2. Shnekli-qoziqli barabandagi tolali oʻliklardan iflos aralashmalarni ajratishda yoʻnaltiruvchi qoziqcha sirtidagi tolali oʻlik boʻlakchalarini harakatini uzatilishi natijasida tozalash samaradorlikka erishishda ratsional parametrlar tanlab olingan. 3. Qoziqchalarning tolali oʻlik boʻlakchalariga ta'siridan urinma va normal yoʻnalishdagi tezliklarining tashkil etuvchilari boʻyicha bogʻliqliklariga va tiklanish koeffitsientiga bogʻliqlik ifodalaridan qoziqli baraban harakatidagi tolali oʻlikning yoʻnalishinioʻzgarishini yoʻnaltiruvchi qoziqcha ta'siridagi harakati tenglamalari keltirib chiqarilgan. 4. Tola tozalagichlaridan ajraladigan tolali oʻlikning paxtaga nisbatan miqdori eng past 0,6% ni tashkil etishini qabul qilib, bu miqdor 47,64 kg/soatni tashkil etadi. Bu aniqlangan miqdor 1-navli paxtada 19,4 % ni tashkil etadi. 5. Paxtani jinlash va tolani tozalash jarayonini takomillashtirish natijalari boʻyicha ma'lumotlar keltirilgan. 6. Jinlash jarayonida ajraladigan tolali oʻlik maxsulotini bevosita tola tozalagichlaridan keyin tozalashni amalga oshiradigan ishlab chiqilgan tolali oʻlikni tozalash uskunasini texnologik tizimga joriy etish natijasida olinadigan maxsulot sifatini oshirilishi hisobiga 271,95 mln. soʻm iqtisodiy samara olinishi aniqlandi.