Badiiy tarjimada muallif va tarjimon uslubi masalalari
Ushbu dissertatsiya Oʻzbekiston davlat jahon tillari universitetida tadqiqotchi Ranojon Zaripova tomonidan boshlangan bo'lib, u badiiy tarjimada muallif va tarjimon uslubini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda Lesya Ukrainka va Oles Gonchar kabi ikki mashhur ijodkorning asarlari hamda ularning oʻzbek tiliga qilingan tarjimalari oʻrganilgan. Dissertatsiya badiiy tarjimada muallif uslubini saqlash, til oʻrtasidagi farqlarni, madaniy xususiyatlarni, jumladan, she'riy, dramatik va nasriy asarlarning tarjimadagi oʻziga xos jihatlarini tahlil qiladi. Tadqiqotda muallif uslubini yetkazishda uchraydigan muammolar, yutuqlar va kamchiliklar koʻrsatib berilgan va tarjima san'atining nazariy va amaliy jihatlari ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Badiiy tarjimada muallif uslubi: Dissertatsiyaning asosiy maqsadi badiiy tarjimada muallif uslubini saqlashning ahamiyatini va bu jarayonda tarjimonning roli hamda mahoratini tahlil qilishdir. Tadqiqotda muallif uslubini yetkazishda uchraydigan konseptual muammolar, jumladan, soʻz tanlash, qofiya, ritm va ohangni saqlash kabi jihatlar koʻrib chiqilgan.
- Lesya Ukrainka va Oles Gonchar asarlari tarjimasi: Ushbu mavzu doirasida Lesya Ukrainka va Oles Gonchar asarlarining oʻzbek tilidagi tarjimalari chuqur tahlil qilingan. Xususan, she'riy, dramatik va nasriy asarlar tarjimasidagi muallif uslubi hamda tarjimon uslubining oʻziga xos xususiyatlari, qiyosiy tahlili asosida milliy-madaniy jihatlar, qadriyatlar va zamon ruhini etkazishda uchraydigan qiyinchiliklar koʻrsatib berilgan.
- Tarjima usullari va ularning adekvatligi: Dissertatsiyada tarjima usullarining turlari, jumladan, transkripsiya, interpretatsiya, aniqlashtirish va antonimik tarjima kabi usullardan foydalanish jarayoni tahlil qilingan. Tarjimonning ijodiy yondashuvi, obrazlarni toʻgʻri va adekvat etkazish borasidagi mahorati hamda ularda uchraydigan kamchiliklar va yutuqlar atroflicha koʻrsatib berilgan.