Шимолий Ғарбий Ўзбекистон ҳақиқий қалқонли қандалалари (Heteroptera: Pentatomidae) фаунаси, экологияси ва аҳамияти

Ushbu dissertatsiya O'zbekistonning shimoliy-g'arbiy hududlarida yashovchi haqiqiy qalqonli qandala (Pentatomidae) oilasining zamonaviy faunistik tarkibi, ularning ekologiyasi, hayot tarzi va ahamiyatini o'rganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda 24 tur aniqlangan bo'lib, ulardan 2 turi O'zbekiston faunasi uchun yangi hisoblanadi. Shuningdek, qandala turlarini genetik jihatdan o'rganish va ularga qarshi kurashish bo'yicha samarali usullar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

• Haqiqiy qalqonli qandala turlari va ularning klassifikatsiyasi: O'zbekistonning shimoliy-g'arbiy hududlarida Pentatomidae oilasiga mansub 24 tur aniqlangan, jumladan 3 ta kenja oila, 9 ta triba va 21 ta avlod mavjud. Tadqiqotda Chlorochroa pinicola va Bagrada abeillei turlari O'zbekiston faunasi uchun ilk bor qayd etilgan.
• Qandala turlarining ekologik xususiyatlari va hayot tarzi: Qandala turlarining hayot shakllari, ozuqa manbalari va fenologik xususiyatlari o'rganilgan. Ularning aksariyati o'simlikxo'r (fitofag) bo'lib, 20 ta tur (83%) monovoltin, 3 ta tur (13%) bivoltin va 1 ta tur (4%) polivoltin hisoblanadi.
• Qandala turlarining iqtisodiy ahamiyati va ularga qarshi kurash usullari: Qandala turlarining paxta, g'alla, sabzavot ekinlariga keltiradigan zarari baholangan va ularga qarshi kurashish bo'yicha samarali kimyoviy vositalar aniqlangan. Xususan, 'Bagira' va 'Karache Duo' preparatlari samarali ekanligi isbotlangan.