Globallashuv davrida radikalizm va ekstremizmga qarshi kurashda islom tashkilotlarining o‘rni

Ushbu dissertatsiya tadqiqotida "radikalizm" va "ekstremizm" tushunchalari, ularning jamiyatda tarqalish sabablari, shuningdek, islom tashkilotlarining ushbu tahdidlarga qarshi kurashdagi oʻrni va ahamiyati, mavjud mexanizmlari, tarixlari va xususiyatlari tahlil qilingan. Tadqiqotda Yevropa, AQSh, Yaqin Sharq, Markaziy Osiyo va musulmon mamlakatlaridagi islom tashkilotlarining ekstremizmga qarshi kurashdagi tajribalari ham oʻrganilgan. Tadqiqotda Oʻzbekistonda diniy ekstremizmga qarshi kurashda olib borilayotgan ishlar, aniqrogʻi, "Jaholatga qarshi ma'rifat" gʻoyasi asosida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar, ularning samaradorligini oshirish boʻyicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

  • Radikalizm va ekstremizm tushunchalariga ilmiy yondashuvlar: Ushbu qismda "radikalizm", "diniy radikalizm", "ekstremizm" va "diniy ekstremizm" kabi tushunchalarning ilmiy doiralardagi ta'riflari, ularning kelib chiqishi, mazmuni va rivojlanish bosqichlari tahlil qilingan. Turli olimlarning ushbu tushunchalarga oid qarashlari va ularni ilmiy muomalaga kiritish masalalari koʻrib chiqilgan.
  • Islom olamida ekstremizm mafkurasining rivojlanishi va unga qarshi kurash: Ikkinchi bobda islom olamida ekstremizm mafkurasining vujudga kelishi, rivojlanishi, manbalari va amaliy bosqichlari, shuningdek, global jamiyatdagi oʻziga xos jihatlari tahlil etilgan. Xorijiylar harakati, Ibn Taymiya, Muhammad ibn Abdulvahhob, Hasan an-Banno, Sayyid Qutb kabi shaxslarning ekstremistik g'oyalarga ta'siri, G'arb davlatlarining siyosati va "Arab bahori" voqealarining ekstremizm rivojlanishiga ta'siri koʻrsatilgan.
  • Oʻzbekistonda diniy mutaassiblik va ekstremizmga qarshi kurashning huquqiy va ma'naviy-ma'rifiy asoslari: Uchinchi bobda Oʻzbekistonda diniy mutaassiblik va ekstremizmga qarshi kurashning huquqiy va ma'naviy-ma'rifiy asoslari, jumladan, "yumshoq usullar"ga asoslangan tajriba va amalga oshirish mexanizmlari tahlil qilingan. "Jaholatga qarshi ma'rifat" gʻoyasi asosida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar, Oʻzbekiston musulmonlari idorasining faoliyati va ushbu yoʻnalishdagi faoliyatni takomillashtirish boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.