Ekspluatatsiya qilinayotgan avtoyo‘l temirbeton ko‘priklarining yuk ko‘tarish qobiliyatini oshirish usullarini takomillashtirish
Ushbu avtoreferat Oʻzbekistonda foydalanilayotgan temirbeton avtoyoʻl koʻpriklarining yuk koʻtarish qobiliyatini oshirish usullarini takomillashtirishga bagʻishlangan tadqiqot natijalarini oʻz ichiga oladi. Unda mavjud koʻpriklar va yoʻl oʻtkazgichlarda yuzaga keladigan nuqson va shikastlanishlar tahlil qilinib, ularning sabablari oʻrganilgan. Shuningdek, zamonaviy yuklar taʼsirida koʻpriklarning holatini yaxshilash va ularning ekspluatatsiya muddatini uzaytirish boʻyicha taklif etilayotgan yangi usullar, texnologiyalar va uslublar batafsil yoritilgan. Tadqiqotda mavjud usullarni takomillashtirish, ishchi balandlikni oshirish orqali yuk koʻtarish qobiliyatini yaxshilash, zamonaviy materiallardan foydalanish va iqtisodiy samaradorlikni oshirish kabi muhim masalalarga urgʻu berilgan. Tadqiqot natijalari nazariy va eksperimental asosda tasdiqlangan boʻlib, amaliyotda qoʻllash uchun tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Avtoreferatning kirish qismida tadqiqot mavzusining dolzarbligi, mavzuning asosiy maqsadi va vazifalari, tadqiqot obyekti va predmeti, tadqiqotning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati bayon etilgan. Jahon tajribasi va Oʻzbekistonda avtoyoʻl koʻpriklarini modernizatsiyalashga qaratilayotgan eʼtibor taʼkidlangan.
- Muammoning holati va tadqiqot vazifalari: Bu bobda avtomobil koʻpriklari qatnov qismining turlari, ulardagi nuqson va shikastlanishlarning sabablari, zamonaviy yuklarning koʻpriklarga salbiy taʼsiri tahlil qilingan. Respublikadagi mavjud koʻprik inshootlarining ekspluatatsion holati va ularni taʼmirlashga boʻlgan ehtiyoj koʻrsatilgan.
- Ekspluatatsiyadagi koʻpriklarning yuk koʻtarish qobiliyatini oshirish usullarini takomillashtirish boʻyicha eksperimental-nazariy tadqiqotlar: Ushbu bobda avtoyoʻl temirbeton koʻpriklarining yuk koʻtarish qobiliyatini oshirishning takomillashtirilgan usuli ishlab chiqilgan. Ushbu usulning samaradorligi nazariy, tajriba-sinov va Ansys DT dasturlari yordamida baholangan. Tadqiqot natijalarining ishonchliligi va amaliy ahamiyati aniqlangan.
- Inshootlarning yuk koʻtaruvchi elementlarini qoʻshimcha beton qatlami bilan birgalikda ishlash imkoniyatlarini oʻrganish: Bu bobda 2012-yilgacha amalda boʻlgan normativ hujjatlar asosida loyihalangan koʻpriklarning yuk koʻtarish qobiliyati baholangan. Zamonaviy vaqtinchalik yuklar taʼsirida hosil boʻlgan eguvchi momentlar va ularning talablarga javob bermasligi koʻrsatilgan.
- Takomillashtirilgan koʻprik qatnov qismining samaradorligini asoslash va uni qoʻllash texnologiyasi boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqish: Bu bobda takomillashtirilgan usulning iqtisodiy samaradorligi hisoblangan va uni qoʻllash texnologiyasi boʻyicha tavsiyalar ishlab chiqilgan. Tadqiqot natijalarini respublikamizda amalda boʻlgan SHNQ 2.05.03-22 “Koʻpriklar va quvurlar” talablariga mosligi asoslangan.
- Xulosa: Dissertatsiya boʻyicha yakuniy xulosalar keltirilgan. Tadqiqot natijalari boʻyicha mamlakatimizda mavjud temirbeton koʻpriklarining yuk koʻtarish qobiliyatini oshirishning dolzarb masalasi, takomillashtirilgan usulning samaradorligi va uning amaliy ahamiyati asoslangan.