Tomorqa xo‘jaliklarida mahsulotlar ishlab chiqarishni diversifikatsiyalashning aholi ovqatlanishiga ta’siri (Samarqand viloyati misolida)
Ushbu dissertatsiya tadqiqoti tomorqa xoʻjaliklarida mahsulot ishlab chiqarishni diversifikatsiyalashning aholi ovqatlanishiga ta'sirini ilmiy-amaliy jihatdan oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda Oʻzbekiston, xususan Samarqand viloyati misolida tomorqa xoʻjaliklarining qishloq xoʻjaligi mahsulotlari ishlab chiqarishini diversifikatsiyalashning hozirgi holati va rivojlanish dinamikasi tahlil qilingan. Tadqiqotning asosiy maqsadi tomorqa xoʻjaliklarida mahsulot ishlab chiqarishni diversifikatsiyalashning uy xoʻjaliklarida ovqatlanish diversifikatsiyasiga ta'sirini baholash hamda uni oshirish boʻyicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat. Tadqiqot jarayonida turli statistik va ekonometrik modellashtirish usullaridan foydalanilgan. Tadqiqot natijalariga koʻra, tomorqa xoʻjaliklarida diversifikatsiyani oshirish oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlashga va aholi ovqatlanishini yaxshilashga ijobiy ta'sir koʻrsatishi aniqlangan. Tadqiqotda kelajakda Samarqand viloyati tomorqa xoʻjaliklarida 12 ta oziq-ovqat mahsulotlari guruhlarining ishlab chiqarish hajmini prognozlash hamda ushbu sohani rivojlantirish boʻyicha taklif va tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Tomorqa xoʻjaliklarida mahsulot ishlab chiqarishning diversifikatsiyasi va aholi ovqatlanishiga ta'siri: Ushbu mavzu doirasida tomorqa xoʻjaliklarida qishloq xoʻjaligi mahsulotlari ishlab chiqarishni diversifikatsiyalashning ilmiy-uslubiy asoslari, ushbu jarayonning nazariy va amaliy jihatlari, shuningdek, uning iqtisodiy-ijtimoiy omillari tahlil qilingan. Tomorqa xoʻjaliklari mahsulotlarini diversifikatsiyalash darajasini aniqlash va baholash uchun turli metodlar, jumladan, Herfindahl-Hirshman indeksi qoʻllanilgan. Tadqiqot natijalariga koʻra, tomorqa xoʻjaliklarida diversifikatsiyani oshirish aholi isteʼmolini diversifikatsiyalashga va oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlashga ijobiy ta'sir koʻrsatadi.
- Samarqand viloyati misolida tomorqa xoʻjaliklari va aholi ovqatlanishining oʻzaro bogʻliqligi: Ushbu qismda Samarqand viloyati tomorqa xoʻjaliklarining qishloq xoʻjaligi mahsulotlari ishlab chiqarish holati, ularning tarkibi va dinamikasi tahlil qilingan. Tadqiqotda ushbu viloyatdagi tomorqa xoʻjaliklarining ekinlar va chorvachilikni diversifikatsiyalash darajasi aniqlangan va baholangan. Tadqiqot natijalari Samarqand viloyatida tomorqa xoʻjaliklari mahsulotlarining aholi ovqatlanishiga salbiy va ijobiy ta'sir koʻrsatishini tasdiqlaydi. Tadqiqotda shuningdek, ijtimoiy, iqtisodiy va demografik omillarning ovqatlanish diversifikatsiyasiga ta'siri ham baholangan.
- Tomorqa xoʻjaliklari mahsulotlari ishlab chiqarishni diversifikatsiyalashni oshirish boʻyicha taklif va tavsiyalar: Tadqiqot yakunida tomorqa xoʻjaliklarida mahsulot ishlab chiqarishni diversifikatsiyalashni oshirish va aholi ovqatlanishini yaxshilash boʻyicha qator taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Bularga davlat tomonidan qishloq xoʻjaligini qoʻllab-quvvatlash siyosatini kuchaytirish, subsidiya ajratish, innovatsion texnologiyalarni joriy qilish, dehqonlar savodxonligini oshirish va ularga raqamli platformalardan foydalanish imkoniyatlarini yaratib berish kabi chora-tadbirlar kiradi. Shuningdek, 2028-yilgacha boʻlgan davr uchun oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish prognozlari ham berilgan.