O'zaro almashinuvchanlik, standartlashtirish va texnikaviy o'lchovlar
Ushbu kitob mashinasozlik va muhandislik sohasidagi talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, o'zaro almashinuvchanlik, standartlashtirish va texnik o'lchovlar kabi asosiy tushunchalarni qamrab oladi. Kitob nazariy bilimlarni amaliy misollar bilan mustahkamlashga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- O'zaro almashinuvchanlikning umumiy prinsiplari: Ushbu mavzu o'zaro almashinuvchanlik tushunchasi, uning turlari, birikmalar, detallarning o'lchamlari va ishlab chiqarishdagi ahamiyatini o'z ichiga oladi.
- O'tqazishlar va ularning turlari: Bu mavzu og'ishlar, joizlik maydonlari, detallarning chekka o'lchamlari, o'tqazishlar turlari (tirqish va taranglik) va ularni hisoblash usullarini o'z ichiga oladi.
- Mahsina detallarini tayyorlashda geometrik parametrlarning aniqligi va ularga ta'sir etuvchi omillar: Detal o'lchamlari aniqligiga ta'sir etuvchi omillar, detallarning shakl bo'yicha og'ishi va yuza g'adir-budurligi kabi masalalar ko'riladi.
- Detallar yuzasining g'dir-budurligi va to'lqinsimonligi: Bu mavzu yuza g'adir-budurligi, to'lqinsimonlik, ularning parametrlari va chizmalarda ifodalanishi haqida ma'lumot beradi.
- Joizlik va o'tqazishlarning yagona tizimi tuzilishining asosiy prinsiplari: Bu mavzu joizliklar va o'tqazishlarning yagona tizimi (JUYaT) tushunchasi, uning asoslari, tashkil etilishi va ahamiyatini o'z ichiga oladi.
- Silliq silindrsimon birikmalarda o'zaro almashinuvchanlik: Silliq silindrik birikmalarning turlari, tirqish va tarangliklarni hisoblash, detallarni nazorat qilish vositalari haqida ma'lumot beradi.
- O'tqazishlarni tanlash usullari: Bu mavzu tirqishli, taranglikli va oraliq o'tqazishlarni tanlash usullari, selektiv yig'ish kabi masalalarni qamrab oladi.
- Burchaklar joizliklari. konusli birikmalarda o'zaro almashinuvchanlik: Burchak o'lchamlari, konuslik, ularning aniqligi, konusli birikmalarning joizliklari va o'tqazishlari haqida ma'lumot beradi.
- Dumalanish podshipniklarida o'zaro almashinuvchanlik: Podshipniklar, ularning aniqlik sinflari, shartli belgilanishi, joizliklari, o'tqazishlari va yuklanish jadalligi kabi masalalar ko'riladi.
- Shponkali va shlitsali birikmalarda o'zaro almashinuvchanlik: Shponkali va shlitsali birikmalarning turlari, ularning joizlik maydonlari, detallarni o'lchash usullari haqida ma'lumot beradi.
- Rezbali birikmalarda o'zaro almashinuvchanlik: Rezbali birikmalarning turlari, asosiy o'lchamlari, joizliklari, nazorat qilish usullari haqida ma'lumot beradi.
- Tishli va cherviyakli uzatmalarda o'zaro almashinuvchanlik: Tishli uzatmalarning aniqligi, turlari va ularni nazorat qilish usullari haqida ma'lumot beriladi.
- O'lchamlar zanjirlari va ularni hisoblash: O'lchamlar zanjirlarining tasnifi, yechish usullari va zvenolarning turlari haqida ma'lumot beriladi.
- O'lchash usullari va vositalari: O'lchash turlari, usullari, vositalari va ularning metrologik tavsiflari haqida ma'lumot beriladi.
- Metrologik o'lchash xatoliklari va ularni barataraf etish usullari: O'lchash xatoliklarining kelib chiqish sabablari, turlari va ularni kamaytirish usullari haqida ma'lumot beriladi.
- Standartlashtirish asoslari: Standartlashtirishning maqsad va vazifalari, tizimi, turlari, tashkilotlari haqida ma'lumot beradi.
- Standartlashtirish va mahsulot sifati: Mahsulot sifati, uni nazorat qilish usullari, sifatni boshqarish va standartlashtirishning ahamiyati haqida ma'lumot beradi.