Samarqand kalom maktabining shakllanishida Iyodiylar oilasining o‘rni (IX-X asrlar)
Ushbu dissertatsiya Sharq va Gʻarb olimlarining tadqiqotlariga asoslanib, Oʻrta Osiyoda, xususan Samarqandda IX-X asrlarda islom ilmining shakllanishida Iyodiylar oilasi va ularning ilmiy-ma'naviy merosining rolini ochib berishga bag'ishlangan. Tadqiqotda kalom ilmining nazariy asoslari, Samarqand kalom maktabining shakllanishida Iyodiylar oilasining o'rni, ularning ilmiy-amaliy faoliyati va zamonaviy ahamiyati oʻrganilgan. Kitobda Iyodiylar sulolasining ilmiy-amaliy merosi, ularning aqidaviy qarashlari hamda Movarounnahrda Hanafiy aqidasining rivojlanishidagi oʻrni tadqiq etilgan. Tadqiqotda shuningdek, Iyodiylar ilmiy merosining tasnifi amalga oshirilgan va ularning zamonaviy ahamiyati koʻrsatib berilgan. Ishlab chiqilgan ilmiy xulosalar va tavsiyalar ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqot mavzusining dolzarbligi va zarurati: Islom dinining sog'lom e'tiqod asoslari va uning shakllanishidagi tarixiy jihatlarni ochib berish, xususan, Moturidiy ta'limoti va uning vakillari faoliyatini o'rganish.
- Iyodiylar oilasining Samarqand kalom maktabidagi oʻrni: IX-X asrlarda Samarqandda shakllangan kalom maktabining shakllanish omillari, undagi maktablar faoliyati, xususan, "Daru-l-iyodiya" oilasi vakillarining Samarqand kalom maktabi rivojidagi o'rni.
- Iyodiylar ilmiy merosi va uning ahamiyati: Iyodiy olimlar ilmiy merosini tasniflash, ularning "Masailu-l-asharu-l-iyodiya” asarining Moturidiy mutakallimlar ilmiy merosiga ta'siri va ahamiyatini ochib berish.
- Zamonaviy ahamiyati: Iyodiylar oilasi qarashlarining bugungi kunda Qur'onni tushunish, uni ta'vil qilish, qabrdagi holatlar haqidagi masalalarga javob berishda qoʻshshimcha manba boʻlib xizmat qilishi.