Uyg‘onish davri Markaziy Osiyo mutafakkirlarining siyosiy yetakchilik tо‘g‘risidagi qarashlari
Ushbu bitiruv malakaviy ishi Markaziy Osiyo mutafakkirlarining siyosiy yetakchilik to'g'risidagi qarashlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Forobiy, Ibn Sino, Beruniy, Nizomulmulk, Kaykovus, Yusuf Xos Hojib, Amir Temur va Alisher Navoiy kabi allomalarning davlat boshqaruvi, adolat, jamiyat va shaxs munosabatlari, axloq va ma'naviyatga oid g'oyalari tahlil qilingan. Ishda, shuningdek, milliy g'oya va mustaqillik sharoitida ushbu merosning ahamiyati ochib berilgan.
Asosiy mavzular
- Forobiyning davlat rahbarining fazilatlari toʻgʻrisida: Forobiyning 'Fozil odamlar shahri' asarida davlat rahbarining fazilatlari, jamiyatning kelib chiqishi, adolatli jamiyat qurish masalalari yoritilgan. Allomaning fikricha, davlat boshqarish san'at bo'lib, rahbar komil faylasuf bo'lishi kerak.
- Ibn Sino va Beruniyning ijtimoiy-siyosiy munosabatlarga doir fikrlari: Ibn Sino adolat, tinchlik, yaxshilik hukmron bo'lgan ideal davlatni orzu qilgan. Beruniy esa insonlar uyushgan holda yashashi va ishlashi zarurligini ta'kidlab, mehnatning jamiyatdagi o'rnini yuqori baholagan.
- Kaykovusning asarlarida davlat ishlarini yuritish masalalari: Kaykovus 'Qobusnoma' asarida adolatli podsho, oqilona boshqaruv va jamiyat ahlining totuvligi masalalariga e'tibor qaratgan. Uning fikricha, hunar va ilm jamiyat taraqqiyotining asosiy omillaridir.
- A.Temurning davlat boshqaruvi munosabatlari toʻgʻrisidagi g'oyalari: Amir Temur davlat boshqaruvida adolat, insof va qonun ustuvorligiga asoslangan. U turli millat va elatlarning urf-odatlariga hurmat bilan qaragan va savdo-sotiqni rivojlantirishga katta ahamiyat bergan.
- Alisher Navoiy asarlarida adolatli davlat qurish masalalari: Alisher Navoiy adolatli shoh, xalq ma'murligi, iqtisodiy yuksalish va til birligi g'oyalarini ilgari surgan. Uning asarlarida vatanparvarlik, insonparvarlik va ma'rifatparvarlik g'oyalari mujassam.