Keng qamrovli chizel-kultivatorga dala yuzasini tekislaydigan va unda mayin tuproq qatlamini hosil qiladigan moslama ishlab chiqish va parametrlarini asoslash.

Ushbu dissertatsiya keng qamrovli chizel-kultivatorga dala yuzasini tekislaydigan va mayin tuproq qatlamini hosil qiladigan moslama ishlab chiqish va parametrlarni asoslashga bag'ishlangan. Tadqiqotda ushbu moslamaning konstruktiv sxemasi ishlab chiqilib, uning nazariy va eksperimental tadqiqotlari o'tkazilgan. Natijada yerlarni ekishga tayyorlash sifatini oshirish va xarajatlarni kamaytirishga erishilgan. Shuningdek, ushbu ishlar O'zbekiston Respublikasi qishloq xo'jaligini rivojlantirish bo'yicha davlat dasturlari bilan hamohangdir.

Asosiy mavzular

• Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati: Jahonda qishloq xo'jalik ekinlari urug'larini ekish uchun har yili 1,8 mlrd. gektar maydonga ishlov berishni hisobga olgan holda, mashinalarning yuqori ish sifati, unumdorligi va energiya-resurstejamkorligini ta'minlash muhim masala hisoblanadi. Ushbu tadqiqot yerlarni ekishga tayyorlashda daladan bir o'tishda tuproqqa ishlov berish jarayonlarini birlashtiradigan mashinalarni ishlab chiqishga qaratilgan.
• Tadqiqotning respublika fan va texnologiyalari rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi: Dissertatsiya ishi fan va texnologiyalar rivojlanishining II. “Energetika, energiya va resurstejamkorlik” ustuvor yo'nalishi doirasida bajarilgan.
• Muammoning o'rganilganlik darajasi: Xorijda va O'zbekistonda yerlarni ekishga tayyorlashda ishlatiladigan moslamalar va ularning parametrlarini tadqiq etish bo'yicha ilmiy-tadqiqot ishlari olib borilgan. Lekin keng qamrovli chizel-kultivatorga dala yuzasini tekislaydigan va unda mayin tuproq qatlamini hosil qiladigan moslama ishlab chiqish va parametrlarini asoslash bo'yicha yetarli tadqiqotlar olib borilmagan.
• Tadqiqotning maqsadi: Keng qamrovli chizel-kultivatorga dala yuzasini tekislaydigan va unda mayin tuproq qatlamini hosil qiladigan moslama ishlab chiqish hamda uning parametrlarini asoslash yo'li bilan yerlarni ekishga tayyorlashda ish sifatini oshirish, yonilg'i, mehnat va boshqa xarajatlar sarfini kamaytirish.
• Tadqiqot vazifalari: Yerlarni ekishga oldindan ishlov berish mashinalari tarkibidagi moslamalarni tahlil qilish, ularning ishlash sharoitini o'rganish, konstruktiv sxemasini ishlab chiqish, nazariy va eksperimental tadqiqotlar o'tkazish, tavsiya etilgan parametrlarga ega bo'lgan moslamani ishlab chiqish va uni sinovdan o'tkazish, iqtisodiy samarani aniqlash.
• Tadqiqotning amaliy natijalari: Keng qamrovli chizel-kultivatorga dala yuzasini tekislaydigan va unda mayin tuproq qatlamini hosil qiladigan moslama ishlab chiqilgan va uning parametrlari asoslangan. Ushbu moslama bilan jihozlangan keng qamrovli chizel-kultivator qo'llanilganda yerlarni ekishga tayyorlash sifati oshgan va foydalanish xarajatlari kamaygan.
• Xulosa: Dissertatsiya natijasida keng qamrovli chizel-kultivatorga moslama tekislagichi ishlab chiqilgan va uning parametrlari asoslangan. Ushbu moslama bilan jihozlangan chizel-kultivatordan foydalanish yerlarni ekishga tayyorlash sifatini oshiradi va ekspluatatsion xarajatlarni 33 foizga kamaytiradi, mehnat sarfini esa 77 foizga qisqartiradi. Yillik iqtisodiy samara 72908549 UZS ni tashkil etadi.