Jamiyatning yangi taraqqiyot bosqichida jadidchilar ta’limoti (ijtimoiy-falsafiy tahlil)
Ushbu dissertatsiya avtoreferati Oʻzbekistonning yangi taraqqiyot bosqichida jadidchilar taʼlimotining ijtimoiy-falsafiy jihatlarini tahlil qilishga bagʻishlangan. Tadqiqotda jadidchilik harakatining ijtimoiy-siyosiy va maʼnaviy-axloqiy merosi, ularning taʼlim va tarbiyaga oid qarashlari, milliy istiqlol gʻoyalari va demokratik tafakkurni rivojlantirishdagi oʻrni oʻrganilgan. Xususan, Isʼhoqxon toʻra Ibrat ijodining falsafiy tahlili asosida jamiyat taraqqiyoti va milliy madaniyatning shakllanishidagi oʻrni koʻrsatib berilgan. Tadqiqotda jadidchilikning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy rivojlanishdagi oʻrni hamda ularning merosidan amaliy foydalanish boʻyicha ilmiy-amaliy takliflar va tavsiyalar ishlab chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Jadidchilik harakatining ijtimoiy-siyosiy va maʼnaviy-axloqiy merosi: Ushbu bo'limda jadidchilikning ijtimoiy-siyosiy va ma'naviy-axloqiy merosi, ularning jamiyat hayotidagi o'rni, xalqning ozodligi, mustaqilligi va taraqqiyoti yo'lidagi kurashlari tahlil qilinadi. Shuningdek, jadidlar tomonidan ilg'ari surilgan ijtimoiy-siyosiy va ma'naviy-axloqiy g'oyalar, ularning ta'lim va tarbiyaga oid qarashlari hamda milliy istiqlol g'oyalarining shakllanishidagi o'rni ochib beriladi.
- Jadidchilikning ta'lim va tarbiyaga oid qarashlari: Mazkur bo'limda jadidchilikning ta'lim va tarbiya sohasidagi qarashlari, jumladan, ta'limning jamiyat taraqqiyotidagi o'rni, yangi usul maktablarining ochilishi, ta'lim-tarbiyada milliy qadriyatlarni hisobga olish kabi masalalar tahlil qilingan. Shuningdek, Is'hoqxon to'ra Ibratning ta'lim va tarbiyaga oid g'oyalari va ularning amaliyotga tatbiqi masalalariga alohida to'xtalib o'tilgan.
- Jadidchilikning milliy istiqlol gʻoyalari va demokratik tafakkurni rivojlantirishdagi oʻrni: Ushbu mavzu doirasida jadidchilikning milliy istiqlol g'oyalarini targ'ib qilishdagi roli, ularning mamlakatimizda demokratik tafakkurni rivojlantirishga qo'shgan hissasi, shuningdek, jamiyatni ijtimoiy-siyosiy va madaniy jihatdan yangilash yo'lidagi sa'y-harakatlari tahlil qilinadi.
- Isʼhoqxon toʻra Ibrat ijodining falsafiy tahlili: Ushbu bo'limda Is'hoqxon to'ra Ibratning ijodiy merosi, uning falsafiy qarashlari, ayniqsa, ijtimoiy-siyosiy, ma'naviy-axloqiy va ta'limiy g'oyalari falsafiy jihatdan tahlil qilingan. Shuningdek, uning jamiyat taraqqiyoti va milliy madaniyatni shakllantirishdagi o'rni, xususan, 'madaniyat' tushunchasini izohlashi va 'madina' ga bo'lgan munosabati, shuningdek, 'yangi usul' maktablari va uning ijtimoiy ahamiyati haqidagi qarashlari ko'rib chiqilgan.
- Jadidchilikning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy rivojlanishdagi oʻrni va merosidan amaliy foydalanish: Bo'limda jadidchilik harakatining ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy rivojlanishdagi o'rni, ularning jamiyat taraqqiyotiga qo'shgan hissasi va merosidan amaliy foydalanish bo'yicha ilmiy-amaliy takliflar va tavsiyalar bayon etilgan. Jumladan, jahon tajribasidan kelib chiqib, ta'lim va tarbiya tizimini takomillashtirish, milliy qadriyatlarni targ'ib qilish bo'yicha tavsiyalar berilgan.