Metilen ko‘kning d-metallar xloridlari bilan supramolekulyar komplekslaridagi π-π va boshqa turdagi o‘zaro zaif ta’sirlar stereokimyosi
Ushbu dissertatsiya avtoreferati metilen koʻki (MK) ning turli d-metallar xloridlari bilan hosil qilgan supramolekulyar komplekslarining kristal tuzilishi, stereokimyasi, oʻzaro zaif taʼsirlari hamda ularning biologik faolligini oʻrganishga bagʻishlangan. Tadqiqotda mexanokimyoviy usulda 9 ta yangi kompleks birikma sintez qilingan va ularning kristal tuzilishi rentgen difraksiya usuli bilan aniqlangan. Shuningdek, komplekslardagi π-π steking oʻzaro taʼsirlarining stereokimyosi va energiyasi ham oʻrganilgan. (MK+)2[ZnCl4]·H2O kompleksining Staphulacoccus aures bakteriyasiga qarshi yuqori antibakterial faolligi aniqlanib, uni dezinfeksiyalovchi vositalarda qoʻllash tavsiya etilgan.
Asosiy mavzular
- Supramolekulyar komplekslarning sintezi va kristal tuzilishi: Metilen koʻki (MK) ning Cu(II), Zn(II), Mn(II), Co(II), Ni(II), Fe(III) va Cu(I) xloridlari bilan mexanokimyoviy usulda 9 ta yangi supramolekulyar kompleks birikmalar sintez qilingan. Ushbu komplekslarning kristall tuzilishi rentgen difraksiya usuli (RSA) yordamida aniqlangan. Komplekslar tarkibida aniqlangan oʻzaro taʼsirlar, jumladan, π-π steking stereokimyosi oʻrganilgan.
- Molekulalararo o'zaro ta'sirlar va stereokimya: Kristallarning molekulalararo oʻzaro zaif taʼsirlari, jumladan, π-π stekinglar Hirshfeld sirti usuli va CrystalExplorer dasturi yordamida oʻrganilgan. Ularning geometrik va energetik parametrlari hisoblangan. Molekulalararo bogʻlanishlarning stereokimyosi aniqlangan.
- Biologik faollik va qoʻllash sohalari: (MK+)2[ZnCl4]·H2O kompleksining Staphulacoccus aures bakteriyasiga qarshi yuqori antibakterial faolligi aniqlangan. Ushbu kompleks dezinfeksiyalovchi vositalarda qoʻllash uchun tavsiya etilgan.