Ювенил ревматоид артритни клиник, диагностик ва прогностик мезонлари

Ushbu avtoreferat Sadikova Arof at Muxiddin qizi tomonidan yozilgan bo'lib, unda yuvenil revmatoid artrit (YuRA) kasalligining klinik, diagnostik va prognoztik mezonlari atroflicha o'rganilgan. Tadqiqotda bemorlarning yoshi, jinsi, genetik xususiyatlari, sitokinlar va D vitamini darajalarining kasallikning kechishi va rivojlanishidagi roli tahlil qilingan. Shuningdek, IL-17A va VDR genlarining polimorfizmi YuRA rivojlanish xavfi va kasallikning qaytalanishida muhim rol o'ynashi ilmiy asosda isbotlangan.

Asosiy mavzular

• YuRA patogenezida genetik omillarning roli: Tadqiqotda IL-17A (rs2275913 G-197A) va VDR (rs1544410) genlarining polimorfizmi YuRA rivojlanishi bilan bog'liq holda o'rganilgan. A/A genotipining IL-17A darajasining oshishiga va kuchliroq yallig'lanishga olib kelishi aniqlangan. VDR rs1544410 genining A/A genotipi esa D vitamini kamayishi bilan bog'liqligi, ASLO va SRO ko'rsatkichlarining oshishi kuzatilgan.
• YuRAda sitokinlar va D vitaminining ahamiyati: Tadqiqotda IL-8, IL-17A va IFN-g sitokinlari hamda D vitamini darajalari o'rganilgan. IL-8 va IL-17A darajalarining oshishi fonida IFN-g darajasining pasayishi kuzatilgan. D vitaminining kamayishi esa ayniqsa sehonegativ YuRA shaklida aniqlangan.
• YuRAni prognozlashda genetik markerlarning o'rni: Ilk bor aniqlangan genetik markerlar (IL-17A rs2275913 va VDR rs1544410) YuRAning rivojlanish xavfini va qaytalanish ehtimolini prognozlashda muhim predictorlar ekanligi isbotlangan. Xususan, G/A va A/A genotiplarining 3 va undan ortiq retsivlarga olib kelishi aniqlangan.