Таржима назарияси ва амалиёти

Ushbu kitob leksik antonimiyaga bag'ishlangan. Unda antonimlarning mohiyati, turlari, tuzilishi, yuzaga kelish yo'llari, sinonimiya va polisemiya bilan aloqasi, belgilash mezonlari va uslubiy xususiyatlari kabi masalalar ko'rib chiqilgan. Kitobda antonimlarning grammatik xususiyatlari, turkumlar bo'yicha turlanishi va kontekstual antonimiya kabi mavzularga ham e'tibor qaratilgan. Qo'shimcha ravishda, maqollar va matallarda antonimlarning uslubiy ahamiyati misollar bilan yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Antonimlar va ularning o'ziga xos xususiyatlari: Antonimlarning o'ziga xos belgilari, omonim va sinonimlardan farqi, shakliy va ma'noviy jihatlari, zidlik tushunchasi va antonimik juftliklar haqida ma'lumot beriladi.
  • Antonimlarning so'z turkumlari jihatidan turlari: Sifat antonimlar, ravish antonimlar, ot antonimlar, fe'l antonimlar kabi so'z turkumlariga xos antonimlar va ularning xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
  • Antonimlarning tuzilishiga ko'ra guruhlari: Tub so'zlardan tashkil topgan antonimlar, yasama so'zlardan tashkil topgan antonimlar, qo'shma so'zlardan tashkil topgan antonimlar va juft so'zlardan iborat antonimlar tahlil qilinadi.
  • Antonimlarni polisemiya va sinonimiya hodisalariga bog'lab o'rganish: Antonimlarning ko'p ma'nolilik (polisemiya) va sinonimlar bilan aloqasi, bir so'zning turli sinonimlar bilan antonimik munosabatga kirishishi masalalari yoritiladi.
  • Antonimlarning yuzaga kelishi yo'llari: Tilning lug'at tarkibida mavjud antonimlar, so'z yasalishi natijasida hosil bo'lgan antonimlar, boshqa tillardan o'zlashtirish natijasida yuzaga kelgan antonimlar ko'rib chiqiladi.
  • Antonimlarni belgilash mezonlari haqida: Antonimlarni aniqlashda qo'llaniladigan mezonlar, mantiqiy markaz prinsipi, korrelativ so'zlardan farqi va bu boradagi munozarali qarashlar tahlil qilinadi.
  • Antonimlarning ahamiyati: Antonimlarning uslubiy vosita sifatidagi ahamiyati, matnda qarshilantirish (antiteza) vositasi roli, maqollar va matallarda qo'llanilishi masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Kontekstual antonimiya: O'zaro zid ma'no ifoda etmagan leksemalarning ma'lum kontekst ichida so'zlovchi yoki muallif tomonidan antonimik munosabatlarga kiritilishidir