O’zbek tilida sezgi fe’llarining paradigmatik va valent tahlili
Ushbu kitobda o'zbek tilshunosligining dolzarb masalalari, xususan fe'llar, ayniqsa sezgi fe'llarining tadqiqi, ularning valentlik nazariyasi aspektida o'rganilishi masalalari ko'rib chiqilgan. Kitobda sezgi fe'llarining leksik-semantik xususiyatlari, sintaktik imkoniyatlari, pragmatik ma'no doiralari va ularning gap qurilishidagi o'rni tahlil qilingan. Shuningdek, valentlik nazariyasining o'zbek tilshunosligida qo'llanilishi va o'rganilish tarixi, turli tilshunoslarning qarashlari ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Sezgi fe'llarining paradigmatik va valent tahlili: Ushbu mavzu doirasida sezgi fe'llarining leksik-semantik xususiyatlari, ularning ma'noviy guruhlari, valentlik nazariyasi asosidagi potentsial imkoniyatlari, shuningdek, ularning gapda qo'llanilishi va sintaktik vazifalari ko'rib chiqilgan. Inson tana a'zolari bilan bog'liq sezgi fe'llarining semantikasi alohida tahlil etilgan.
- O'zbek tilidagi valentlik turlari: Bu mavzuda valentlikning semantik va sintaktik turlari, ularning o'zbek tilidagi namoyon bo'lish shakllari, so'z valentliklari va gap valentliklari o'rtasidagi munosabatlar, shuningdek, turli tilshunoslarning valentlik nazariyasiga oid qarashlari yoritilgan.
- Sezgi fe'llarining stilistik-pragmatik talqini: Ushbu mavzuda sezgi fe'llarining stilistik va pragmatik jihatlari, ularning badiiy nutqda va so'zlashuvda qo'llanilishi, turli kontekstlarda ifodalagan ma'nolari va stilistik bo'yoqlari tahlil qilingan. Shuningdek, fe'llarning mayl kategoriyasi bilan bog'liq pragmatik ma'nolari ham ko'rib chiqilgan.
- Fe'l leksemalarning so'z bog'lanishi sifatidagi talqini: Tana aʼzolari nomlarini anglatuvchi leksemalarni inson yoki hayvonot olami bilan aloqador nomlar sifatida ajratamiz, biroq bunday farqlanish nutq jarayoni bilan bogʻliq boʻladi