QURUQ KO’Z SINDROMI: DIAGNOSTIKA VA DAVOLASHNING O’ZIGA XOSLIGI

Ushbu monografiya O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi, Buxoro davlat tibbiyot institutining ilmiy xodimlari Odilova G.R. va Odilov M.Yu. tomonidan tayyorlangan bo'lib, "Quruq ko'z" sindromi (QKS)ni diagnostika qilish va davolashning o'ziga xos jihatlariga bag'ishlangan. Kitobda QKSning etiologiyasi, patogenezi, diagnostikasi va davolash usullari, ayniqsa kontakt linzalarini qo'llash bilan bog'liq muammolar atroflicha yoritilgan. Zamonaviy oftalmologiyada QKS muammosining dolzarbligi, uning keng tarqalganligi va ko'pincha kontakt linzalarini foydalanuvchilar orasida uchraydiganligi ta'kidlangan. Monografiyada kontakt linzalarining turlari, ularning ko'zga ta'siri, ko'z yoshi plyonkasining buzilishi va QKS rivojlanishidagi roli, shuningdek, QKSni davolash va oldini olishda gialuron kislotasiga asoslangan preparatlarning samaradorligi haqida batafsil ma'lumot berilgan. Kitobda tadqiqot materiallari, usullari va olingan natijalar keltirilgan bo'lib, amaliy tavsiyalar ham berilgan.

Asosiy mavzular

Quruq ko'z sindromi (QKS)ning etiologiyasi va patogenezi: Monografiyada QKSning keng tarqalganligi, ayniqsa kontakt linzalari foydalanuvchilari orasida ko'p uchraydiganligi, uning rivojlanishiga olib keladigan omillar, jumladan atrof-muhit, kasbiy faoliyat, vitaminlar va dorilarni qabul qilish, shuningdek ko'zning anatomik tuzilishiga bog'liq omillar batafsil yoritilgan. Ko'z yoshi plyonkasining tuzilishi, funksiyalari va uning buzilishining QKSga ta'siri, jumladan lipid, musin va suvli qatlamlarning o'zgarishi keng miqyosda tahlil qilingan.
QKS diagnostikasi va ko'z yoshi ishlab chiqarishni baholash usullari: Kitobda QKSni aniqlashning zamonaviy usullari, jumladan bemorni so'rab surishtirish, biomikroskopiya, Shirmer testi, Norn testi, tiaskopiya va boshqa tekshiruvlar batafsil bayon etilgan. Turli xil kontakt linzalarini kiyganda ko'z yoshi ishlab chiqarish va ko'z yoshi plyonkasining holati qanday o'zgarishi, shuningdek, bu o'zgarishlarning QKS belgilariga ta'siri tadqiq etilgan.
Kontakt linzalar va ko'z yoshi plyonkasining disfunktsiyasi: Monografiyada kontakt linzalarning turlari, ularning materiallari, kislorod o'tkazuvchanligi, namlik darajasi kabi xususiyatlari va ularning ko'z yoshi plyonkasiga ta'siri, jumladan uning sifati va miqdorining o'zgarishi hamda QKS rivojlanishiga ta'siri keng yoritilgan. Kontakt linzalarni to'g'ri tanlash va ulardan foydalanish qoidalariga rioya qilishning muhimligi ta'kidlangan.
QKSni davolash va oldini olishda gialuron kislotasining roli: Kitobda QKSni davolashda gialuron kislotasiga asoslangan ko'z yoshi o'rnini bosuvchi vositalarning samaradorligi, ularning ko'z yoshi plyonkasining barqarorligini oshirishdagi va ko'z yoshi ishlab chiqarishni rag'batlantirishdagi roli batafsil tahlil qilingan. Shuningdek, bunday vositalardan foydalanishning tavsiyalari berilgan.
Tadqiqot natijalari va amaliy tavsiyalar: Monografiyaning tadqiqot qismida turli xil kontakt linzalarni qo'llashda QKS belgilarining rivojlanishi, ko'z yoshi ishlab chiqarish ko'rsatkichlarining o'zgarishi va ko'zning oldingi segmentidagi biomikroskopik o'zgarishlar o'rganilgan. Tadqiqot natijalari asosida QKSni oldini olish va davolash bo'yicha amaliy tavsiyalar berilgan.