Энергетик ичимликлар таъсирида бош мия тўқимасининг морфофункционал ўзгаришлари ва уларни ўрганиш усуллари
Ushbu monografiya «Energetik ichimliklar ta'sirida bosh miya to'qimasining morfofunksional o'zgarishlari va ularni o'rganish usullari» mavzusiga bag'ishlangan. Kitobda energetik ichimliklarning organizmga, xususan, bosh miya to'qimasiga ta'siri, bu o'zgarishlarni aniqlash usullari, hamda ushbu ichimliklarning miya neyronlariga morfofunksional ta'sirini ko'rsatuvchi tadqiqotlar natijalari batafsil yoritilgan. Tadqiqotda turli yoshdagi kalamushlar miya to'qimalarining makroskopik va mikroskopik tuzilishi, ularning qondagi S100 oqsil darajasi hamda immugistokimyoviy tekshiruvlar natijalari tahlil qilingan. Natijalar asosida energetik ichimliklarning miya neyronlarining hajmi, sitoplazmasi, yadrosi, neyronlar tarqalishi kabi ko'rsatkichlarga salbiy ta'sir ko'rsatishi, hamda bosh miya hujayralarida apoptoz holatini o'zgartirishi ko'rsatib berilgan.
Asosiy mavzular
- Energetik ichimliklarning inson salomatligiga ta'siri: Energetik ichimliklarning umumiy tarkibi, ularning organizmga, xususan, markaziy asab tizimiga va miya to'qimalariga ta'sir etuvchi mexanizmlari, hamda ularning salbiy oqibatlari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Xususan, energetik ichimliklarni haddan tashqari ko'p iste'mol qilishning turli organlar va tizimlarga, jumladan, miyaga ta'siri atroflicha tahlil qilingan.
- Bosh miya to'qimasining morfofunksional o'zgarishlarini aniqlash usullari: Ushbu qismda bosh miya to'qimasining morfologik va morfometrik tekshirish usullari, jumladan gistologik, biokimyoviy va immunogistokimyoviy tadqiqotlar tahlil qilingan. Xususan, kalamushlar miya to'qimalarining S100 oqsil darajasi va Bcl-2, Desmin oqsilining ifodalanishi bo'yicha o'tkazilgan tadqiqotlar natijalari keltirilgan.
- Tadqiqot natijalari va ularning muhokamasi: Olib borilgan tadqiqotlar natijalariga ko'ra, energetik ichimliklarni uzoq muddat iste'mol qilish miya to'qimasida sezilarli morfofunksional o'zgarishlarga olib kelishi ko'rsatib berilgan. Xususan, miya neyronlarining hajmi, sitoplazmasi, yadrosi va tarqalish zichligida o'zgarishlar kuzatilgan. Shuningdek, S100 oqsilining darajasi ko'tarilgani va Bcl-2, Desmin oqsillarining ifodalanishida o'zgarishlar aniqlangan.
- Xulosa va amaliy tavsiyalar: Tadqiqot natijalari asosida energetik ichimliklarni iste'mol qilishning salbiy oqibatlari xulosalangan va ularning oldini olish bo'yicha amaliy tavsiyalar berilgan. Xususan, markaziy asab tizimi kasalliklari, shuningdek, yurak-qon tomir tizimi bilan bog'liq muammolarga chalingan bemorlarga energetik ichimliklarni iste'mol qilishni taqiqlash tavsiya etiladi.