Nikotin va izonikotin kislotaning aromatik aminlar bilan reaksiyalarini o'rganish
Ushbu dissertatsiya avtoreferati nikotin va izonikotin kislotalarining aromatik aminlar bilan reaksiyalarini, olingan mahsulotlarning tuzilishi va xossalari hamda ularning biologik faolligini oʻrganishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ortoborat kislota katalizatorligida amidlanish reaksiyalarining mexanizmi taklif etilgan va yangi arilamidlar sintez qilingan. Olingan birikmalarning insektisid, fungisid va antibakterial xususiyatlari oʻrganilgan.
Asosiy mavzular
- Nikotin va izonikotin kislotalarning aromatik aminlar bilan reaksiyalari: Tadqiqotda nikotin va izonikotin kislotalarining turli aromatik aminlar bilan reaksiyalari oʻrganilgan. Bu reaksiyalar ortoborat kislota katalizatorligida amalga oshirilib, turli erituvchilar va haroratlarda amalga oshirilgan. Natijada yangi arilamid birikmalari sintez qilingan.
- Sintetizlangan birikmalarning tuzilishi va xossalari: Sintetizlangan arilamidlarning tuzilishi va fizik-kimyoviy xossalari zamonaviy usullar (YaMR-spektroskopiya, xromatografiya) yordamida aniqlangan. Shuningdek, ayrim birikmalarning CuSO4 bilan kompleks birikmalari ham sintez qilingan.
- Sintetizlangan birikmalarning biologik faolligi: Olingan arilamidlarning insektisid, fungisid va antibakterial faolligi oʻrganilgan. N-(p-tolil)nikotinamidning hasharotlarga, bir qator arilamidlarning esa bakteriya va zamburugʻlarga qarshi faolligi aniqlangan. Shuningdek, ayrim birikmalarning sanoat korxonalari uchun korroziyaga qarshi ingibitor sifatida qoʻllanilishi mumkinligi koʻrsatilgan.