Shart komponentli gipotaksemalarning lingvokognitiv va lingvokulturologik jihatlari hamda tarjima muammolari (ingliz va o‘zbek tillari materiali asosida)

Ushbu tadqiqot Ingliz va o'zbek tillaridagi shart komponentli gipotaksemalarning (ShKG) lingvokognitiv, lingvokulturologik va lingvopragmatik jihatlarini qiyosiy tahlil qilishga bag'ishlangan. Tadqiqotda ShKGlarning struktur-semantik turlari, ularning tilimizdagi o'rni, lingvokognitiv va lingvokulturologik jihatlari, shuningdek, tarjima muammolari atroflicha o'rganilgan. ShKGlarning o'ziga xos o'xshash va farqli jihatlarini aniqlash orqali ularni bir tildan ikkinchi tilga o'girishda yuzaga keladigan muammolarni bartaraf etish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.

Asosiy mavzular

ShKGlarning lingvokognitiv va lingvokulturologik jihatlari: Tadqiqotda ShKGlarning kognitiv xususiyatlari, ularning "shart" konsepti verbalizatorlarining maydon tabiatini ochib berish, yadroviy, dominant va periferial konstituentlarini aniqlash va dalillash, shuningdek, ularning kommunikativ (lingvopragmatik va lingvokulturologik) jihatlarini ochib berish masalalari tahlil qilingan.
ShKGlarning struktural-semantik turlari va tasnifi: Ingliz va o'zbek tillarida ShKGlarning 40 ta va 52 ta struktural-semantik turi aniqlanib, ular modellashtirilgan, tavsiflangan, tasniflangan va dalillangan. Ularning yangi turlari aniqlanib, tasniflanmagan jihatlari ko'rsatib berilgan.
ShKGlarning tarjima muammolari: Ingliz va o'zbek tillarida ShKGlarning izomorfik va allomorfik jihatlari aniqlash orqali ularni bir tildan ikkinchi tilga o'girishda yuzaga keladigan muammolar ochib berilgan va ularni translatologik transformatsiyalar asosida bartaraf qilish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqilgan.